28. tydzień ciąży

W 28. tygodniu ciąży dziecko ma coraz mniej miejsca i wciąż daje o sobie znać poprzez kopnięcia oraz płynne ruchy. Nie są one jednak tak silne i intensywne jak chociażby w 25. tygodniu ciąży. Gdy dziecko wykonuje około 10 ruchów na godzinę, wszystko jest w porządku. Liczba ruchów może się zwiększyć po tym, gdy zjesz coś słodkiego. 

Rozwój dziecka – 28. tydzień ciąży

W 7. miesiącu ciąży dziecko w Twoim brzuchu ma coraz mniej miejsca. Maluszek cały czas rośnie i rozwija swoje kolejne funkcje życiowe.

28. tydzień ciąży – wygląd dziecka i waga

Dziecko w 28. tygodniu ciąży mierzy prawie 38 cm oraz waży średnio mniej więcej kilogram. W reakcji na zmianę natężenia światła potrafi już otwierać oczy. Jego skóra staje się gładsza i różowa, ponieważ zmienia się pod nią ilość tkanki tłuszczowej¹.

28. tydzień ciąży – rozwój mózgu dziecka

Na tym etapie rozwoju maluszek ćwiczy różne partie mózgu. W ten sposób powstają nowe połączenia między komórkami nerwowymi, a mózg staje się coraz bardziej pofałdowany. Maluszek ma też już opanowane odruchy wrodzone, takie jak ssanie, chwytanie czy też odruch poszukiwania pokarmu. Maleństwo zaczyna mieć także marzenia senne. Wskazuje na to występowanie w śnie dziecka fazy REM, ujawniane w trakcie badania USG 4D. Nazwa REM pochodzi od angielskich słów rapid eye movement – co oznacza sen z szybkim poruszaniem gałek ocznych. Choć nie istnieje jeszcze możliwość zbadania fal mózgowych dziecka, które przebywa w brzuchu mamy, naukowcy uznali, że występowanie marzeń sennych jest już na tym etapie bardzo prawdopodobne.

Zazwyczaj człowiek śni o tym, co już zna lub widział przynajmniej raz w życiu. O czym zatem śni jeszcze nienarodzony maluszek? Prawdopodobnie marzenia senne dziecka dotyczą głównie zabawy pępowiną, ssania palca czy innych ruchów, jakie wykonywało w brzuchu mamy.

28. tydzień ciąży – ruchy dziecka

W 28. tygodniu ciąży dziecko jest bardzo aktywne, porusza się energicznie i reaguje na dźwięki. Głośne odgłosy mogą sprawić, że maluszek zacznie kopać – co mama powinna już wyraźnie poczuć². Ponadto może już w tym okresie kaszlnąć, czasem łapie je czkawka i ma odruch ssania³.

Brzuch w 28. tygodniu ciąży – jak zmienia się Twoje ciało?

Macica mamy zajmuje coraz więcej miejsca i nie przestaje rosnąć. Pod koniec 9. miesiąca jej pojemność będzie ponad 500 razy większa niż przed ciążą! Obecnie dno macicy znajduje się mniej więcej dwa palce powyżej pępka⁴.

Pojawiające się w 20. tygodniu ciąży skurcze Braxtona-Hicksa są na tym etapie znacznie silniejsze i coraz częstsze. Ich intensywność na pewno nie doprowadzi jeszcze do porodu, zatem nie powinno Cię to niepokoić. Jeśli jednak skurcze są mocno nasilone i regularne lub też bolesne, koniecznie skonsultuj się z lekarzem.

28. tydzień ciąży – na co zwrócić uwagę?

W tym tygodniu niezwykle ważną kwestią jest tzw. konflikt serologiczny. Powstaje on, gdy organizm mamy wytwarza przeciwciała skierowane przeciwko krwinkom dziecka, które dostały się do krwi matki. Konflikt bardzo rzadko występuje w pierwszej ciąży (najczęściej pojawia się w kolejnych), ale nie można go wykluczyć. Zachodzi, jeśli kobieta ma grupę krwi Rh ujemną, zaś dziecko dziedziczy po tacie wariant Rh dodatni. 

Konflikt można wykryć, sprawdzając we krwi mamy obecność przeciwciał skierowanych przeciwko krwinkom płodu. W trakcie ciąży monitorowany jest także przepływ krwi w tętnicach mózgowych dziecka. Jest to czuły wskaźnik, który ukazuje, czy istnieje dla maluszka zagrożenie i czy potrzeba podjąć jakieś kroki.

U kobiet Rh ujemnych w 28. tygodniu ciąży zalecany jest domięśniowy zastrzyk z immunoglobuliny, który ma zapobiegać konfliktowi serologicznemu. Po porodzie krew mamy jest badana i jeśli są do tego wskazania, zastrzyk podawany jest ponownie.

Najczęstsze dolegliwości w 28. tygodniu ciąży

W 28. tygodniu możesz odczuwać permanentne zmęczenie i zmienne nastroje. W dużej mierze odpowiadają za to hormony. Pamiętaj jednak, że nie wszystko w ciąży można na nie zrzucić. Jeśli wystąpią u Ciebie niepokojące objawy – skonsultuj się z lekarzem. Aby poprawić swoje nie najlepsze samopoczucie, możesz zacząć kompletować wyprawkę lub przygotować pokoik dla dziecka. Będzie to doskonała odpowiedź na pojawiający się często w tym czasie syndrom wicia gniazda i instynkt macierzyński. 

Problematyczną dolegliwością, która może się pojawić w tym okresie, jest zespół niespokojnych nóg – mama odczuwa wówczas potrzebę ciągłej zmiany pozycji nóg. Towarzyszące temu mrowienie i drętwienie kończyn dolnych nasilają się zwykle w trakcie odpoczynku. Zespół niespokojnych nóg może dotknąć nawet co piątą kobietę w ciąży. Nie jest znana bezpośrednia przyczyna tego problemu. Wiadomo jednak, że pojawia się on częściej, gdy w organizmie występują niedobory żelaza czy zaburzenia wydzielania dopaminy, a także przy niewydolności nerek.

Joga i różnorodne techniki relaksacyjne mogą być niezwykle pomocne w terapii zespołu niespokojnych nóg.

28. tydzień ciąży – jak dbać o siebie?

W III trymestrze ciąży możesz częściej myśleć o zbliżającym się porodzie. Z jednej strony pojawia się pewna ciekawość, a z drugiej może wystąpić strach dotyczący rozwiązania. Aby nabrać trochę spokoju, warto skorzystać z kreatora planu porodu. Pozwoli on przemyśleć różne aspekty tego „wielkiego finału” i w ten sposób lepiej się do niego przygotować. 

Warto ponadto popracować nad większą pewnością siebie oraz zaufaniem do swojego ciała. W tym celu możesz spróbować różnych technik ćwiczeń nad oddechem, co pozwala też oczyścić umysł ze wszystkich niepotrzebnych myśli. I jeszcze jedno – zrelaksuj się! W tym czasie warto jak najwięcej odpoczywać. Wsłuchuj się w swój organizm i nie narzucaj sobie zbyt wielu zadań. Odpoczynek będzie służył Tobie i dziecku. Jeśli masz ochotę, wypróbuj aroma- lub dźwiękoterapię, medytację lub trenuj jogę dla kobiet w ciąży.

28. tydzień ciąży – jakie badania?

Oprócz badania w kierunku ewentualnego konfliktu serologicznego powinnaś wykonać również:

• morfologię
• badanie ogólne moczu
• pomiar ciśnienia krwi
• test obciążenia glukozą, jeśli do tej pory nie był przeprowadzany

28. tydzień ciąży – USG

Ponadto pomiędzy 28. a 30. tygodniem ciąży należy wykonać badanie USG (tzw. USG III trymestru lub trzecie badanie prenatalne). Ma ono na celu przede wszystkim ocenę rozwoju ciała dziecka w Twoim brzuchu. Niektóre problemy można bowiem zaobserwować dopiero w III trymestrze – a to ważne, by w porę je wychwycić i zaplanować dalsze działanie dla dobra maluszka. W trakcie tego badania lekarz sprawdza także wydolność łożyska oraz kontroluje przepływy krwi w pępowinie i przez tętnicę środkową mózgu u dziecka. W ten sposób ocenia jego dobrostan i upewnia się, że rozwój maluszka zachodzi prawidłowo⁵.

28. tydzień ciąży – USG 3D

W 28. tygodniu ciąży można też wykonać USG 3D, czyli trójwymiarowe. Coraz nowsze technologie stosowane w tych badaniach pozwalają precyzyjnie ocenić budowę dziecka w łonie mamy⁶. Trójwymiarowe USG dostarcza dodatkowych informacji diagnostycznych dotyczących m.in. jego twarzy, cewy nerwowej czy szkieletu – daje możliwość sprawdzenia, czy rozwijają się prawidłowo. Niektóre badania sugerują też, że badanie to może pomóc w wykrywaniu ewentualnych wad serca czy ośrodkowego układu nerwowego⁷. Ponadto USG 3D pozwala uchwycić wyraziste, szczegółowe obrazy, jest więc zwykle wyjątkowym doświadczeniem dla przyszłych rodziców. 

Pytania, które możesz zadać lekarzowi lub położnej podczas wizyty w 28. tygodniu ciąży

W 28. tygodniu ciąży nie ma ściśle określonej listy pytań, które trzeba zadać lekarzowi, ale to dobry moment, aby rozwiać wszelkie wątpliwości dotyczące swojego samopoczucia i rozwoju dziecka. W tym okresie kobiety często pytają m.in. o to, czy dziecko już powinno ułożyć się główką do dołu, a także o to, jak przygotować się do porodu i czy to już czas na szkołę rodzenia. Zazwyczaj chcą też zaplanować, kiedy ma się odbyć następna wizyta oraz kiedy wypada czas na kolejne badania kontrolne. Lekarz może Ci też poradzić, jak sobie radzić z dolegliwościami w 28. tygodniu ciąży czy jak zadbać o zdrową dietę w III trymestrze. 

Pamiętaj jednak, że nie ma tu złych pytań – jeśli tylko coś Cię nurtuje, zawsze warto poruszyć ten temat na wizycie. Lekarz lub położna są po to, aby pomóc Ci spokojnie przejść przez kolejne etapy ciąży.

Pytania i odpowiedzi 

1. Jak się czuje kobieta w 28. tygodniu ciąży?

   Każda kobieta przeżywa ten czas inaczej, ale zazwyczaj może już odczuwać ciężar rosnącego brzuszka. Z powodu ucisku dziecka na pęcherz nieco irytujące mogą być częste wizyty w toalecie. Przyszła mama może też odczuwać zmęczenie i senność, bo jej organizm zużywa dużo energii na rozwój maluszka. Ponieważ to już początek trzeciego trymestru, naturalne jest też pojawienie się zarówno stresu związanego z nadchodzącym porodem, jak i ogromnej ekscytacji przed pierwszym spotkaniem z dzieckiem i wzięciem go w ramiona.

    

2. Gdzie dokładnie znajduje się dziecko w 28. tygodniu ciąży?

   W 28. tygodniu ciąży dziecko rozwija się w jamie macicy, która rozciąga się coraz bardziej, aby pomieścić rosnącego maluszka. Pływa w płynie owodniowym, który amortyzuje jego ruchy i chroni go przed urazami. Tlen i składniki odżywcze dostarcza łożysko, a z organizmem mamy łączy dziecko pępowina.

    

3. Jakie rzeczy powinnam mieć gotowe dla dziecka w 28. tygodniu ciąży?

   28. tydzień ciąży to początek III trymestru, więc jest to moment, w którym warto zacząć przygotowywać wyprawkę do szpitala dla mamy i dziecka. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby robić to stopniowo i powoli kompletować potrzebne rzeczy.

   Oprócz tego warto też sporządzić sobie listę rzeczy do domu, które będą potrzebne dla maluszka po wyjściu ze szpitala. Należą do nich m.in. łóżeczko dla dziecka (albo alternatywne rozwiązanie, jak dostawka czy kosz Mojżesza) oraz pościel, a także kilka kompletów ubranek. Konieczne są też oczywiście pieluszki (jedno- lub wielorazowe) oraz akcesoria i przybory do pielęgnacji noworodka. Zapewne potrzebny będzie też fotelik samochodowy (przyda się najpewniej już na powrót ze szpitala!), a z czasem – także wózek. To dobry czas, by zacząć wszystko planować, ale nie musicie się spieszyć – macie jeszcze trochę czasu na ostatnie przygotowania!

    

4. Żylaki w ciąży – o co zapytać lekarza podczas wizyty w 28. tygodniu ciąży?

   Jeśli zauważysz żylaki w 28. tygodniu ciąży, warto zapytać lekarza, jak łagodzić tę dolegliwość i jak zapobiegać pojawieniu się kolejnych zmian. Możesz się dowiedzieć, czy konieczne są specjalne pończochy uciskowe albo jakie ćwiczenia poprawią krążenie. Warto również spytać, czy żylaki znikną po ciąży i kiedy mogą wymagać leczenia. Jak każda przyszła mama, powinnaś starać się unikać długiego stania lub siedzenia. Pamiętaj, że jeśli żylakom towarzyszy ból, obrzęk lub zaczerwienienie, powinnaś zasięgnąć konsultacji specjalisty w celu oceny ryzyka powikłań.

    

5. Rozwój płuc – czy wcześniak z 28. tygodnia ciąży ma szanse na przeżycie?

   Tak, wcześniak urodzony w 28. tygodniu ciąży ma bardzo duże szanse na przeżycie! Dzięki postępowi medycyny dzieci urodzone na tym etapie mogą rozwijać się prawidłowo, choć wymagają specjalistycznej opieki. W 28. tygodniu płuca dziecka nie są jeszcze w pełni dojrzałe, ale już zaczynają produkować bardzo ważną dla procesu oddychania substancję – surfaktant, który pomaga płucom prawidłowo kurczyć się i rozszerzać⁸. Wcześniaki urodzone w tym czasie zazwyczaj wymagają jednak wsparcia medycznego⁹.

    

6. Co powinno niepokoić w 28. tygodniu ciąży?

   Przede wszystkim warto pamiętać, że jeśli cokolwiek budzi Twój niepokój – najlepiej skonsultować to z lekarzem. Spokój ducha przyszłej mamy jest bardzo ważny i nie warto się stresować bez powodu.

   W 28. tygodniu ciąży na pewno warto monitorować ruchy dziecka. Ich brak przez dłuższy czas stanowi sygnał, by skontaktować się z lekarzem, który sprawdzi, czy z maluszkiem wszystko jest w porządku. Niepokojącymi objawami są też ból w klatce piersiowej, zawroty głowy lub podwójne widzenie – mogą sugerować poważniejsze problemy, które wymagają natychmiastowej interwencji. Jeśli u przyszłej mamy pojawią się silne bóle głowy, warto sprawdzić, czy nie ma problemów z ciśnieniem.