Jak rozpoznać dni płodne? Poznaj najważniejsze symptomy!

Kobiecą płodność wyznaczają zmiany poziomu hormonów w cyklu, które każdego miesiąca uwalniają z jajnika dojrzałą komórkę jajową, gotową do zapłodnienia. Moment ten jest zwany owulacją (jajeczkowaniem). Aby kobieta zaszła w ciążę, komórka jajowa musi zostać zapłodniona w ciągu 72 godzin – potem obumiera.

Dni płodne a cykl miesiączkowy: kiedy zaczynają się dni płodne po okresie?

Wzorcowy cykl miesiączkowy trwa zwykle 28 dni – może to jednak być nawet od 21 do 35 dni. Pierwszym dniem cyklu jest pierwszy dzień miesiączki, ostatnim – dzień, który poprzedza kolejną menstruację. W każdym cyklu wyróżniamy jego cztery etapy. Pierwsze dwie części mogą różnić się od siebie długością – w zależności od krótszych lub dłuższych cykli menstruacyjnych.

Menstruacja – dni niepłodne (1. tydzień cyklu) 
Spada poziom estrogenów i progesteronu, powodując złuszczenie błony śluzowej macicy. Pod wpływem FSH – hormonu przysadki mózgowej – powstają i dojrzewają pęcherzyki Graafa, w których znajdują się komórki jajowe.

Faza przedowulacyjna (folikularna) – faza niepłodności względnej i dni płodne (2. tydzień cyklu)
Po zakończonym krwawieniu wzrasta poziom estrogenów, a wydzielina w pochwie staje się bardziej płynna, co ułatwia plemnikom dotarcie do komórki jajowej. Masz dużo energii, wzrasta też Twoja ochota na seks – to znak, że wkrótce (na przełomie 2. i 3. tygodnia cyklu) nastąpi owulacja.

Owulacja (13.–17. dzień cyklu)
Najważniejszy moment cyklu miesięcznego kobiety. Zapewne towarzyszy Ci znakomite samopoczucie – estrogeny osiągają najwyższy poziom. Podczas owulacji pęka pęcherzyk Graafa, a uwolniona z niego dojrzała komórka jajowa jest gotowa do zapłodnienia. Choć nie jest to regułą, faza ta zazwyczaj ma miejsce 14 dni przed kolejną menstruacją. Jednak jeszcze w ciągu 72 godzin po owulacji może dojść do zapłodnienia!

Faza poowulacyjna (lutealna) – dni niepłodne (3. i 4. tydzień cyklu) 
W przeważającej większości faza ta jest okresem niepłodnym. W tym czasie organizm kobiety przygotowuje się do zagnieżdżenia się komórki jajowej w macicy. Następuje też wzrost stężenia progesteronu. Jeśli do zapłodnienia nie doszło, komórka jajowa zostanie wydalona podczas najbliższej miesiączki.

Dni płodne i owulacja – objawy

Obserwuj swoje ciało i to, co się z nim dzieje. W ciągu całego cyklu niektóre symptomy będą charakterystyczne tylko dla dni płodnych, a inne – dla samej owulacji. Spróbuj rozpoznać dni płodne u siebie.

Śluz w dni płodne – zmiana wyglądu śluzu

Wzrost stężenia estrogenów decyduje o zmianie ilości śluzu – po miesiączce z każdym dniem w pochwie robi się coraz bardziej wilgotno. W końcu zaobserwujesz przezroczysty, rozciągliwy śluz, który swoją konsystencją przypomina kurze białko. To pierwszy sygnał, że masz dni płodne.

Zmiana temperatury ciała

Tej zmiany nie zauważysz bez regularnego pomiaru temperatury spoczynkowej. Najlepiej kontrolować ją każdego dnia o stałej porze, tuż po przebudzeniu, jeszcze przed wstaniem z łóżka. Jeśli planujesz ciążę, wykorzystaj także ten sposób, by lepiej poznać swoje ciało i cykl. W okresie okołoowulacyjnym, kiedy rośnie poziom progesteronu, nieznacznie wzrasta także temperatura spoczynkowa ciała – zwykle o 0,2–0,4°C (2–4 kreski).

Raptowny skok, jaki zauważysz w codziennych pomiarach, ma zwykle miejsce w okresie owulacji. Wartość temperatury spoczynkowej może jednak zostać zaburzona przez chorobę lub stres.

Ból owulacyjny w podbrzuszu

Ból ten pojawia się u niektórych kobiet i sygnalizuje gotowość jajnika do owulacji. Może on trwać kilka minut lub pulsować nawet przez kilka godzin. Zwykle ma miejsce na krótko przed owulacją lub podczas niej. Niektóre z pań mogą zauważyć na bieliźnie obecność wydzieliny z pochwy, lekko zabarwionej krwią (plamienie owulacyjne) – której nie należy jednak mylić z miesiączką.

Ból piersi

Podczas owulacji, wskutek wzrostu poziomu estrogenów, piersi mogą być szczególnie wrażliwe na dotyk. Objawy te u wielu kobiet szybko mijają, gdy tylko pojawi się miesiączka.

Wzrost libido i mnóstwo energii

Podczas dni płodnych wzrasta Twoje libido. Szczególnie w okresie owulacji masz większą ochotę na seks i jest to najlepszy czas na gry miłosne, jeśli planujesz potomstwo. W tym czasie także Twój wygląd staje się atrakcyjniejszy dla mężczyzn. Odpowiadają za to estrogeny, które pobudzają organizm do produkcji kolagenu i kwasu hialuronowego. To dzięki temu możesz zauważyć poprawę stanu cery, włosów i ogólnego samopoczucia.

Test owulacyjny (test na płodność)

Aby sprawdzić, kiedy masz największą szansę na zajście w ciążę, warto sięgnąć po test owulacyjny. Dzięki niemu z dużym prawdopodobieństwem określisz dzień, w którym nastąpi jajeczkowanie. Z pomocą specjalnego testu z apteki lub drogerii łatwiej poznasz swój organizm i ocenisz etap cyklu menstruacyjnego.

Pozytywny wynik testu owulacyjnego

Test owulacyjny pomoże Ci wykryć obecność w moczu hormonu luteinizującego (lutropiny). Jego poziom wyraźnie wzrasta na około 24-36 godzin przed owulacją. To oznacza, że właśnie zaczyna się okres płodny w Twoim cyklu. Jeżeli chcesz zajść w ciążę, to najlepszy moment na zbliżenie z partnerem. 

 Pytania i odpowiedzi

1. Jak rozpoznać dni płodne?

Istnieje kilka symptomów dni płodnych, jednak należy pamiętać o tym, że mogą one być różne u poszczególnych kobiet. Do objawów tych należy m.in. obecność przezroczystej, rozciągliwej wydzieliny z pochwy. W okresie przedowulacyjnym i podczas jajeczkowania – gdy szanse na zapłodnienie są najwyższe – wzrasta też odrobinę temperatura ciała. Niektóre kobiety w tym czasie odczuwają również charakterystyczny ból w podbrzuszu. Mogą też pojawić się u nich bóle lub tkliwość piersi, a także wyraźny wzrost libido.

2. Kiedy są dni płodne po okresie?

Dni płodne po okresie mogą wypadać w różnym czasie – zależnie od wielu czynników, wśród których można wymienić m.in. długość trwania cyklu, stres, dietę, choroby czy nawet dalsze podróże. Zazwyczaj przyjmuje się, że przy cyklach 28-dniowych owulacja przypada na 13.–17. dzień cyklu, przy czym za jego początek uznaje się pierwszy dzień miesiączki. To właśnie w czasie owulacji kobieta ma najwyższe szanse na zapłodnienie. Płodne mogą też jednak okazać się już nawet 3–4 dni przed jajeczkowaniem i po nim. Warto pamiętać, że są to dane szacunkowe, ponieważ organizm każdej kobiety może zachowywać się nieco inaczej.

3. Czy po okresie są dni płodne?

Bezpośrednio po okresie następuje tzw. faza przedowulacyjna. W tym czasie mogą już wystąpić dni płodne, choć bezpośrednio po ustaniu miesiączki zazwyczaj trwa jeszcze okres niepłodności względnej. Oznacza to, że nie można wykluczyć, iż w przypadku kontaktu seksualnego bez zabezpieczenia nie dojdzie do zapłodnienia.

4. Ile jest dni płodnych w miesiącu?

W przypadku każdej kobiety i każdego kolejnego cyklu liczba dni płodnych może być zróżnicowana. Zazwyczaj uznaje się, że w trakcie trwania cyklu jest ich tylko kilka. Mają one miejsce w czasie owulacji, choć mogą też wystąpić parę dni przed oraz po niej. Nie da się jednak wyznaczyć jednej, stałej liczby dni płodnych w miesiącu.

5. Czy mężczyźni wyczuwają dni płodne?

Mężczyźni mogą zwracać większą uwagę na wygląd i zapach kobiety w czasie dni płodnych. Wpływ na to mają hormony (estrogeny) wydzielane przez organizm kobiety. Jej twarz wydaje się bardziej symetryczna, poprawia się stan cery, często zmienia się też jej zachowanie – jest bardziej skłonna do flirtu.

6. Czy występują dni płodne po 40. roku życia?

Udowodniono, że po 35. roku życia płodność kobiety zaczyna spadać, jednak naturalne zajście w ciążę np. po 40. roku życia jest nadal możliwe, co oznacza, że dni płodne wciąż występują. Wszystko jest jednak kwestią indywidualną. Jeżeli chcesz sprawdzić swoją zdolność do zajścia w ciążę, pomocne może być oznaczenie stężenia hormonu AMH (tzw. badanie rezerwy jajnikowej). Jest to test z krwi, który pozwala ocenić liczbę oraz jakość komórek jajowych w jajnikach, czyli Twoją płodność.