Samotna matka - jak sobie radzić?

Trudny czas dla smotnej matki

Jeśli zostałaś samotną mamą, zapewne czeka Cię trudny czas, ale zobaczysz, że może się okazać, iż masz w sobie znacznie więcej siły, niż sądziłaś! Pamiętaj o tym, że na pewno masz wokół siebie ludzi, którzy są wobec Ciebie życzliwi i chętnie udzielą Ci wsparcia. Na początku samotnego macierzyństwa musisz dobrze zaplanować swoje życie z dzieckiem. Wówczas wyraźnie poczujesz, że prawdziwe szczęście – Twój maluszek – jest cały czas obecne przy Tobie!

Świadczenia dla samotnej matki

Jeśli jesteś samotną matką, a tata Twojego maluszka żyje i zostało ustalone jego ojcostwo, zacznij od zapewnienia sobie dodatkowych świadczeń, które pozwolą odciążyć Twoją sytuację finansową. Wystąp do sądu z pozwem o ustalenie alimentów na dziecko. Ojciec Twojego dziecka będzie wówczas uczestniczył w kosztach utrzymania maluszka. Jeśli sąd zdecyduje o przyznaniu alimentów, a Ty nie pracujesz lub masz niskie dochody, możesz też wystąpić o zasiłek rodzinny i dodatek dla samotnej matki (zwany potocznie zasiłkiem macierzyńskim).

Jako samotna matka jesteś też uprawniona do pobierania tzw. 500 plus – nawet jeśli masz tylko jedno dziecko. W przypadku „becikowego”, czyli jednorazowej wypłaty 1000 zł po urodzeniu dziecka, obowiązuje kryterium dochodowe. Jeśli nie masz uprawnień do pobierania zasiłku macierzyńskiego (ponieważ na przykład nie pracujesz), wystąp o przyznanie innego świadczenia rodzicielskiego, tzw. kosiniakowego.

Praca w domu dla samotnej mamy

Samotne matki mogą spróbować pomyśleć o dodatkowych zarobkach, pozyskiwanych z pracy wykonywanej w domu. Oczywiście musisz wcześniej się zastanowić, czy jesteś w stanie nałożyć na siebie taki nadprogramowy obowiązek. Będzie to bowiem od Ciebie wymagać dużego zaangażowania i samodyscypliny.

Jeśli już zdecydujesz się na to, aby zacząć dorabiać, dobrze przemyśl sposób, w jaki będziesz to robić – dopasuj tę pracę do swoich umiejętności i możliwości czasowych. Jeśli na przykład masz zdolności manualne, możesz przemyśleć domowe robienie biżuterii czy inną działalność artystyczną, wykonywaną w wolnym czasie. Jeżeli kochasz dzieci i umiesz się nimi zajmować, załóż domowy miniżłobek. Połączysz wtedy opiekę nad własnym maleństwem z odpłatnym zajmowaniem się innymi dziećmi – na przykład sąsiadów. Jeśli masz lekkie pióro i talent do pisania, z pewnością masz szansę znaleźć zleceniodawców, dla których będziesz mogła pracować zdalnie.

Samotna mama a powrót do pracy

Jeżeli nadszedł już czas na Twój powrót do pracy po macierzyńskim lub wychowawczym, musisz oczywiście zorganizować opiekę dla dziecka. Możesz przemyśleć wybór żłobka lub przedszkola. Takie formy opieki są korzystne z uwagi na to, że maluszek zyskuje kontakt z innymi dziećmi. Poza tym jako samotna matka zyskujesz dodatkowe punkty podczas rekrutacji do nich. Jeśli wolisz zatrudnić nianię, pamiętaj, aby poszukiwania zacząć z dużym wyprzedzeniem. Wybór dobrej opiekunki dla dziecka jest bowiem często dość czasochłonny. A może babcia maluszka zechciałaby Ci pomóc w samotnym macierzyństwie? Jeśli tak i darzysz ją zaufaniem, nie wahaj się i skorzystaj z jej wsparcia.

Samotne macierzyństwo a zdrowie psychiczne

Samotne macierzyństwo może się odbić na psychice kobiety. Nierzadko towarzyszy jej lęk o przyszłość – własną i swojego dziecka. Samotna mama musi sama nieść na sobie ciężar odpowiedzialności za życie i rozwój maluszka. Bywa też, że mierzy się (choć zupełnie bezpodstawnie!) z ostracyzmem społecznym lub przynajmniej niezrozumieniem. W połączeniu z nierzadko dużym zmęczeniem związanym z opieką nad dzieckiem, samotna matka może poczuć się przytłoczona. Jeżeli i Ty dostrzegasz, że dopadają Cię poczucie rezygnacji, zwątpienia w swoje siły czy nadmiernego stresu, warto zasięgnąć konsultacji psychologa.

Jak dbać o swoje emocje w samotnym macierzyństwie?

Postaraj się zadbać o swoje emocje, aby łatwiej przejść samotne macierzyństwo. Proś o pomoc mamę, przyjaciółkę czy innych znajomych. Na ile to możliwe, staraj się otaczać ludźmi, rozmawiać z nimi. A gdy masz gorszy dzień – znajdź rękaw, w który będziesz mogła się wypłakać. Nie tłum w sobie emocji i nie wstydź się ich. Po prostu postaraj się, żeby wychowanie dziecka w pojedynkę wcale nie oznaczało bycia samotną. Pamiętaj też o tym, że masz przy sobie największy skarb – Twojego maluszka, a radości z tym związanej nikt Ci nie odbierze.

Jak znaleźć wsparcie jako samotna matka?

Oczywiście samotne macierzyństwo jest trudne i wyczerpujące. Jeśli dodatkowo wróciłaś już do pracy, może być Ci trudno pogodzić wszystkie obowiązki i możesz odnosić wrażenie, że na nic nie masz czasu. Jednak w takiej sytuacji tym bardziej musisz zadbać o swój odpoczynek. Obecność zestresowanej, spiętej, zamartwiającej się mamy nie wpływa dobrze na dziecko ani na Ciebie samą. Naucz się przyjmować pomoc od osób, które Ci ją oferują. To żaden wstyd – każdy czasem potrzebuje wsparcia! Na pewno masz wokół siebie bliskie osoby, które dostrzegają, że jako samotna matka masz na co dzień wiele na głowie, i chętnie trochę Cię odciążą.

Jak zbudować nowe relacje jako samotna matka?

Nie ma jednego przepisu na to, jak odnaleźć nową miłość i partnera życiowego. Najlepiej się z tym nie śpieszyć, nie działać w emocjach i dać losowi szansę na to, by postawił przed Tobą innego wartościowego człowieka, który będzie godny tego, byś obdarzyła go uczuciem. Samotna matka oczywiście musi mieć na względzie fakt, że jeśli będzie chciała zamieszkać z nowym partnerem, będzie to duże wyzwanie także dla jej dziecka. Warto więc dobrze go wcześniej poznać, zanim przedstawisz go maluszkowi i wprowadzisz w Wasze wspólne życie. Jeżeli czujesz, że masz traumę po poprzednim związku, rozważ kontakt z terapeutą lub psychologiem, który pomoże Ci przepracować emocje i otworzyć się na nową relację.

Jak samotna matka może pomóc dziecku radzić sobie z brakiem ojca w życiu?

Brak jednego z rodziców w życiu dziecka może mieć negatywny wpływ na jego rozwój – ale wcale nie musi. Wiele zależy od tego, na ile zaangażujesz się w samotne macierzyństwo. Z pewnością bowiem samotna matka musi zwykle dać z siebie więcej niż ta będąca w związku. Warto okazywać dziecku dużo zainteresowania, aktywnie spędzaj z nim czas. Postaraj się otoczyć maluszka atmosferą bliskości, miłości i bezpieczeństwa. W wypadku starszego dziecka warto, aby samotna matka postawiła na szczerą rozmowę. Nie unikaj trudnych pytań (np. „Gdzie jest tata?”) – postaraj się wyjaśnić sytuację, oczywiście uwzględniając moment rozwojowy Juniora i jego możliwości poznawcze. Dzięki temu dziecko obdarzy Cię zaufaniem i zyska pewność, że stanowisz jego opokę.

 Pytania i odpowiedzi

1. Jaka jest definicja samotnej matki?
W prawie nie istnieje stricte pojęcie „samotnej matki”. Obecnie nie obowiązuje też żadna ustawowa definicja osoby samotnie wychowującej dzieci. W wypadku wniosków o przyznanie różnych świadczeń dla samotnych matek indywidualne decyzje podejmują Izby Skarbowe. W różnych interpretacjach pojawiło się np. stwierdzenie, że za osobę samotnie wychowującą dziecko nie może zostać uznana matka, która mieszka z nowym partnerem i wraz z nim wychowuje dziecko.

2. Jaka praca będzie najlepsza dla samotnej matki?
Wiele zależy od indywidualnych talentów i predyspozycji różnych osób. Zazwyczaj jednak uważa się, że samotna matka dobrze sprawdzi się np. jako opiekunka dla innych dziećmi (oraz własnego) w ramach domowego miniżłobka. Może też zastanowić się nad udzielaniem zdalnych korepetycji czy lekcji z języka obcego. Samotna matka biegła w mediach społecznościowych może rozważyć rozwinięcie działalności influencerskiej. Duże możliwości daje także innego rodzaju praca online – jako tłumaczka, copywriterka, konsultantka czy wirtualna asystentka.

3. Jak samotna matka ma pomóc dziecku w radzeniu sobie ze zmianami?
Przede wszystkim samotna matka powinna spróbować sama pogodzić się ze swoją sytuacją i się w niej odnaleźć. Jeśli bowiem będzie przez długi czas sfrustrowana czy załamana, nie wpłynie to raczej dobrze na jej dziecko. Oprócz tego powinna je otoczyć miłością, dać mu dużo ciepła i zainteresowania. Maluszek musi czuć się bezpiecznie – to ważne dla jego rozwoju. Ze starszymi dziećmi najlepiej jest szczerze porozmawiać o własnej, indywidualnej sytuacji. Warto pokazać, że choć samotne macierzyństwo jest dla kobiety czasem trudne, to jednak daje jej też największe szczęście – bliskość jej maluszka.