Atopowe zapalenie skóry (AZS) u dzieci

Atopowe zapalenie skóry u dziecka rozpoznawane jest zwykle już we wczesnym okresie dzieciństwa. AZS ma charakter przewlekły i może nawracać nawet po dłuższym okresie bezobjawowym, co ma np. związek z sezonowym występowaniem alergii. Maluszek z AZS może mieć problemy ze snem, bywa płaczliwy i rozdrażniony. Podpowiadamy, jak postępować, gdy pojawi się choroba i w jaki sposób rozszerzać dietę dziecka oraz pielęgnować skórę z AZS.

Atopowe zapalenie skóry – objawy

Atopowe zapalenie skóry należy do alergicznych i zapalnych chorób skóry. Dolegliwość jest związana z uczuleniem na substancje, które znajdują się w środowisku zewnętrznym, czyli na tzw. alergeny. Choroba ma podłoże genetyczne, co oznacza, że jeśli rodzice dziecka cierpią na choroby alergiczne, istnieje bardzo duże ryzyko wystąpienia AZS także u maluszka.

Chorobę można rozpoznać po występujących stanach zapalnych skóry w różnych częściach ciała, np. na twarzy, dłoniach, główce, karku i szyi dziecka. W niektórych przypadkach charakterystyczne zaczerwienienia mogą pojawić się także na łokciach, kolanach i nadgarstkach.

Skóra atopowa, czyli jaka?

Skóra dziecka z AZS może się łuszczyć, swędzi, jest zaczerwieniona. W ostrej fazie AZS mogą występować nawet ogniska rumieniowe, zmiany skórne w postaci grudek, pęcherzyków i nadżerek. Ranki na skórze są narażone na zakażenia bakteryjne spowodowane przez gronkowce i paciorkowce. Jeżeli zauważysz na ciele dziecka pęcherzyki i zaczerwienienia, nie zwlekaj z wizytą u lekarza.

Jak wykryć AZS?

Występowanie AZS u dzieci można potwierdzić, wykonując badanie krwi lub alergiczne testy punktowe (wykonuje się je powyżej 4. roku życia). Dokładna analiza laboratoryjna pozwala stwierdzić podwyższone poziomy immunoglobuliny E (przeciwciała klasy IgE). To oznacza, że układ immunologiczny maluszka wytwarza przeciwciała w odpowiedzi na obecność alergenów zawartych w pokarmach (np. białka mleka krowiego i białka jaja kurzego) oraz wdychanych wraz z powietrzem (pyłki drzew, traw, roztocza kurzu domowego, sierść zwierząt, pleśń). Dochodzi w ten sposób do tzw. reakcji alergicznej. Ważną rolę w powstawaniu zmian zapalnych na skórze odgrywa również układ hormonalny i nerwowy.

Postępowanie przy atopowym zapaleniu skóry

Jeżeli zauważysz wczesne objawy AZS u dziecka, na podstawie obserwacji maluszka spróbuj ustalić, jakie alergeny je wywołują i postaraj się ograniczyć kontakt maluszka z tymi czynnikami. Zdarza się, że atopowe zapalenie skóry u niemowląt nasila np. zmiana proszku do prania, stosowanie ubranek z wełny lub wprowadzanie nowych kosmetyków do pielęgnacji.

Gdy pojawi się AZS, można walczyć z jego objawami na kilka sposobów. Po pierwsze należy odpowiednio pielęgnować skórę dziecka, wykorzystując dobrane do potrzeb specjalistyczne kosmetyki (tzw. kosmeceutyki). Stosować można także metody farmakologiczne – np. przepisane przez lekarza leki przeciwhistaminowe i przeciwzapalne, specjalne kremy i maści na receptę. Zaleca się także wprowadzenie odpowiedniej diety.

Jak pielęgnować skórę dziecka z AZS?

W AZS szczególną rolę odgrywa właściwa pielęgnacja wrażliwej skóry dziecka. Należy regularnie nawilżać i natłuszczać skórę maluszka specjalnymi preparatami zwanymi emolientami. Zaleca się stosowanie produktów o pH 5,5 (specjalne emulsje do kąpieli, szampony i balsamy do skóry atopowej), które łagodzą swędzenie. Kąpiele dziecka z AZS powinny być krótkie (około 5 minut), ponieważ woda dodatkowo wysusza skórę.

Po kąpieli należy unikać mocnego wycierania, aby nie uszkodzić delikatnej skóry. O wiele lepiej jest osuszyć ciało dziecka, lekko dotykając je ręcznikiem. Maluszka z atopowym zapaleniem skóry należy ubierać w przewiewną odzież, wybierając ubrania bez podrażniających włókien (np. zrobionych z wełny i nieprzepuszczalnych tworzyw sztucznych).

Dieta eliminacyjna przy atopowym zapaleniu skóry

Około połowa niemowląt i małych dzieci z AZS wykazuje także nietolerancję na niektóre pokarmy, co może nasilać zmiany na skórze. Najczęstszymi alergenami pokarmowymi są: mleko krowie, jaja kurze i orzechy. Dla łagodzenia objawów alergii ważna jest odpowiednia dieta eliminacyjna bez alergenów pokarmowych, na które jest uczulone Twoje dziecko.

Dieta eliminacyjna powinna być jednak wprowadzona tylko po zaleceniu lekarza. Pamiętaj, że dieta przy atopowym zapaleniu skóry nie powinna wykluczać produktów na wszelki wypadek. Eliminuj tylko te składniki, które u dziecka nasilają objawy AZS.

Rozszerzanie diety dziecka z AZS

Pamiętaj, aby u dziecka z AZS nie opóźniać rozszerzania diety. Już po 4. miesiącu życia możesz zacząć wprowadzać do jadłospisu maluszka pierwsze przeciery warzywne, a potem owocowe. Nowe składniki diety włączaj pojedynczo, bacznie obserwując reakcję dziecka. Przerwa między jedną a drugą nowością w menu powinna trwać 3-4 dni.

Nestlé Sinlac na specjalne potrzeby żywieniowe

Gdy zaczniesz serwować dziecku pierwsze produkty zbożowe, warto sięgnąć po Nestlé Sinlac – specjalny produkt zbożowy dla dzieci na diecie eliminacyjnej, który nie zawiera białka mleka krowiego i laktozy, glutenu ani soi. Produkt ten pomoże Ci skomponować smaczny i pełnowartościowy jadłospis dla Twojego dziecka na diecie eliminacyjnej tak, by maluszek otrzymywał każdego dnia wszystkie składniki, których potrzebuje.

U niektórych dzieci zmiany skórne z wiekiem ustępują, jednak nawet najmniejszych objawów AZS nie można bagatelizować. Choroba wymaga odpowiedniej diety, starannej pielęgnacji skóry oraz przestrzegania zasad, które zaleci Wam lekarz pediatra.