Zarówno tatusiowie jak i mamy miewają wątpliwości związane z żywieniem niemowląt i małych dzieci. Podpowiadamy zatem, jakich zasad należy się trzymać. Poznaj schemat żywienia niemowląt oraz zasady żywienia małych dzieci i bądź świadomym ojcem, który wie, jak karmić swoje dziecko.
Mleko mamy najlepszym pokarmem dla dziecka
Gdy Twoje dziecko pojawia się na świecie, najlepszym pokarmem dla niego jest mleko mamy. Skład mleka kobiecego jest idealnie dopasowany do potrzeb żywieniowych maluszka na każdym etapie jego rozwoju. Mleko mamy zawiera laktozę, tłuszcze, białko, witaminy oraz składniki mineralne, których dziecko potrzebuje, by zdrowo rosnąć. Ten wyjątkowy pokarm zmniejsza ryzyko wystąpienia alergii i jest źródłem DHA (kwasu tłuszczowego z rodziny omega-3), który wspiera rozwój wzroku oraz mózgu dziecka. Dodatkowo wchodzące w skład mleka mamy oligosacharydy mleka kobiecego wspierają rozwój dobroczynnych bakterii w układzie pokarmowym dziecka, eliminują drobnoustroje i chronią maluszka przed ich działaniem, a także pomagają zachować równowagę w układzie odpornościowym szkraba.
Mleko mamy w poszczególnych okresach laktacji zmienia nawet swój skład, by na każdym etapie jak najlepiej dopasować się do potrzeb dziecka, dlatego karmienie piersią powinno być kontynuowane tak długo, jak to możliwe. Od tego, co dziecko je w pierwszych latach życia, zależy nie tylko jego rozwój, ale i jego przyszłe zdrowie. Karmienie piersią to ważny element tzw. programowania żywieniowego maluszka, dlatego dzielnie wspieraj partnerkę w karmieniu piersią. Eksperci zalecają karmienie piersią przynajmniej przez pierwsze 6 miesięcy życia dziecka. Kiedy chcecie po tym czasie zacząć dokarmiać maluszka lub odstawić go od piersi w drugim półroczu życia, porozmawiajcie z lekarzem, aby dowiedzieć się, które mleko następne wybrać dla Waszej pociechy.
Jeżeli u dziecka istnieje zwiększone ryzyko wystąpienia alergii na białko mleka krowiego, skonsultuj z lekarzem pediatrą stosowanie mleka modyfikowanego z hydrolizowanym białkiem. Gdy maluszek musi być na diecie eliminacyjnej, która wyklucza z menu soję, gluten, mleko krowie bądź laktozę, możesz zastosować bezglutenowy produkt zbożowy, np. Nestlé Sinlac z witaminami i składnikami mineralnymi. W komponowaniu diety małego alergika mogą pomóc jedno- i dwuskładnikowe produkty warzywne, owocowe i mięsne Gerber, np. Brokuły, Jabłuszka czy Delikatny Indyk.
Rozszerzanie diety dziecka
Aby wspierać prawidłowy rozwój maluszka na każdym etapie życia, należy zadbać o odpowiednią ilość składników odżywczych w jego diecie. W pewnym momencie przychodzi więc czas na rozszerzanie diety.
Pomiędzy 17. a 26. tygodniem życia u większości niemowląt pojawia się zdolność do przyjmowania pokarmów stałych. To czas, kiedy maluszek łatwiej akceptuje nowe składniki. Stopniowo możesz wprowadzać 5 grup produktów: przeciery warzywne, przeciery owocowe, kleiki i kaszki bezglutenowe, glutenowe produkty zbożowe oraz gotowane mięsko i jaja. Moment rozszerzenia diety najlepiej skonsultuj z pediatrią.
Schemat żywienia niemowląt – poznaj główne zasady
Dieta dziecka musi być dostosowana do potrzeb delikatnego brzuszka i dojrzewającego układu pokarmowego, dlatego najlepiej trzymać się zasad, które znajdziesz w schemacie żywienia niemowląt. Te wytyczne pomogą Ci uniknąć błędów przy komponowaniu posiłków dla dziecka. Podczas rozszerzania diety nowe produkty podawaj co 2-3 dni. Łatwiej będzie Ci wtedy wychwycić potencjalne składniki uczulające maluszka. Zaczynaj od kilku małych łyżeczek i stopniowo zwiększaj ich ilość. Apetyt dziecka rośnie wraz z wiekiem!
Wybieraj produkty ze znanego pochodzenia i najwyższej jakości, aby uniknąć pozostałości pestycydów czy metali ciężkich w pożywieniu. Możesz sięgać również po produkty, które w swoim składzie mają warzywa, owoce czy zboża pochodzące z certyfikowanych, organicznych gospodarstw (np. Gerber Organic). Serwuj dziecku wyłącznie żywność dopasowaną do jego wieku oraz potrzeb żywieniowych. Bądź cierpliwy podczas rozszerzania diety dziecka. Maluszek nie od razu może polubić nowe smaki. O tym, jak przygotować posiłek dla Twojej pociechy i co wrzucić do koszyka, przeczytasz w naszych innych artykułach. Aby niemowlę poznawało jedzenie wszystkimi zmysłami, pozwól mu jeść metodą BLW. Dowiedz się o niej więcej, pobierając nasz darmowy e-book.
PORADNIK ŻYWIENIA NIEMOWLAKA I MAŁEGO DZIECKA
Pierwsze warzywa i owoce
Rozszerzając dietę dziecka, zacznij od dań jednoskładnikowych, a potem stopniowo wprowadzaj coraz bardziej złożone dania. Zacznij od podawania warzyw. Wypróbuj np. przeciery warzywne Gerber w słoiczkach: Marchewkę lub Dynię, które są odpowiednie na początek nauki nowych smaków. Około 2 tygodnie później wprowadź pierwsze owoce do diety dziecka.
Mogą pomóc Ci w tym przeciery owocowe od Gerber, np. Gruszki Williamsa czy Delikatny banan. Porcję owoców możesz również zaserwować w postaci przecierowych soków (np. BOBO FRUT), które są dopasowane do wieku maluszków, ponieważ zgodnie z przepisami prawa nie mają substancji konserwujących, barwników, a w składzie zawierają witaminę C.
Kaszki i kleiki bezglutenowe
Już po 4. miesiącu życia dziecka do jego diety możesz zacząć wprowadzać kleiki (kukurydziane lub ryżowe). Są bardzo delikatne i można nimi zagęszczać pierwsze zupki czy przeciery. Gdy dziecko pozna ich smak, możesz podać mu kaszki bezglutenowe. Do wyboru masz kaszki mleczne i bez dodatku mleka. Te pierwsze zawierają już w swoim składzie mleko modyfikowane, więc wystarczy dodać do nich wodę. Do przygotowania kaszki bez dodatku mleka potrzebna jest zaś porcja mleka modyfikowanego.
Dobrze jeśli kaszki dla maluszka są wzbogacone w żelazo – składnik, który wspiera rozwój funkcji poznawczych dziecka. To także jeden z immunoskładników (obok witaminy A i C oraz cynku) wspierający prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Immunoskładniki ochraniają organizm dziecka od wewnątrz. Możesz zatem wybrać np. ryżowe lub mleczno-ryżowe kaszki Nestlé. Już jedna porcja pokrywa ponad 50% dziennego zapotrzebowania na żelazo w diecie dziecka. Dodatkowo kaszki Nestlé zawierają witaminę C, która wspomaga wchłanianie żelaza.
Kaszki glutenowe i produkty z glutenem
Wprowadzanie pierwszych kaszek zbożowych z glutenem możesz rozpocząć między początkiem 5. i końcem 12. miesiąca życia maluszka. Pomocna może okazać się linia „Skarby Zbóż”. To kaszki, które zapoznają maluszka ze smakiem ciekawych zbóż, m.in. owsa i żyta. Zacznij od niewielkiej ilości kaszki glutenowej, dodając ją do jednego posiłku w ciągu dnia, np. do przecieru z warzyw lub porcji mleka następnego.
Jeżeli maluszek nie będzie miał żadnych objawów nietolerancji glutenu, z czasem wprowadź pełną porcję kaszki glutenowej do menu (ok. 160 ml). Wkrótce przyjdzie też czas na niewielkie ilości innych produktów glutenowych – np. pieczywa. Można będzie je serwować, gdy u dziecka pojawią się pierwsze ząbki (około 8.-9. miesiąca).
Wraz z wiekiem dziecka konsystencja posiłków powinna się zmieniać – od półpłynnych do wymagających gryzienia. Po 6. miesiącu powinny pojawić się w menu maluszka dania rozdrobnione z możliwymi wyczuwalnymi grudkami, a po 8. miesiącu – dania częściowo rozdrobnione z wyraźnie wyczuwalnymi grudkami. Dzięki nim Twój szkrab uczy się gryźć i żuć. Po 1. roku życia Junior może już jeść dania z większymi kawałkami, z którymi sobie poradzi.
Gotowane mięsko i jaja
Po daniach warzywnych czas na podanie maluszkowi pierwszego mięska. Jest ono źródłem ważnego dla dziecka białka. Mięsko musi być delikatne – najlepiej sprawdzą się królik, indyk lub schab. Na początku rozszerzania diety podawaj małe porcje mięsa – 10 g dziennie, czyli tyle, ile mieści się na płaskiej łyżce stołowej. Po 1. roku życia mięska powinno już być około 15-20 g w porcji (1 czubata łyżka stołowa).
W gotowych słoiczkach Gerber znajdziesz dopasowaną porcję mięska w obiadkach i zupkach. Możesz wybrać dla dziecka np. zupę Jarzynową z cielęcinką lub Schabik ze śliwką w warzywach. W tym samym czasie, co inne pokarmy uzupełniające, możesz zaserwować maluszkowi całe jajko ugotowane na twardo (na początek 2-3 łyżeczki rozdrobnionego jajka będą w sam raz). Nie podawaj surowego jajka – niesie to za sobą ryzyko m.in. zakażeniem bakterią Salmonella spp.
Czas na rybkę!
Rozszerzając dietę maluszka, pamiętaj także o rybce! Rybka powinna pojawić się w jadłospisie dziecka już w 7. miesiącu. Może to być np. łosoś czy mintaj. Możesz zaproponować maluszkowi, np. gotowe obiadki od Gerber: Bukiet warzyw z łososiem w sosie pomidorowym lub Mintaja z warzywami. Ryby, które trafiają do słoiczków Gerber, pochodzą z północnych rejonów Oceanu Spokojnego. Gdy w menu dziecka pojawia się rybka, tego dnia nie podawaj już mięska.
Produkty mleczne w diecie dziecka
Gdy maluszek skończy 6 miesięcy, jego dietę warto wzbogacić o pierwsze produkty mleczne. Sięgając po nie, wybieraj te, które są przeznaczone dla niemowląt i małych dzieci (np. deserki mleczne Nestlé Yogolino). W każdej porcji znajdziesz wapń potrzebny dla prawidłowego rozwoju kości. Pamiętaj, że mleko krowie nie powinno być głównym posiłkiem mlecznym w diecie niemowlaka. Jego skład nie jest dopasowany do potrzeb małego brzuszka.
Modelowy talerzyk Juniora
Gdy maluszek skończy roczek i stanie się Juniorem, wcale nie oznacza to, że powinien zacząć jeść tak, jak osoba dorosła. Układ pokarmowy rocznego dziecka w dalszym ciągu nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, dlatego dieta dziecka powinna być wciąż komponowana ze szczególną uwagą. Jadłospis roczniaka powinien dostarczać odpowiednią ilość składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania małego organizmu.
W pierwszym roku życia do jadłospisu powinny już zostać wprowadzone produkty ze wszystkich grup spożywczych: warzywa, owoce, produkty zbożowe (kaszki, makarony, ryż, pieczywo), mięso, ryby, jaja, przetwory mleczne oraz tłuszcze. Zgodnie z zaleceniami ekspertów ds. żywienia roczniak powinien jeść od 4 do 5 posiłków dziennie, o ustalonych godzinach, a skład każdego z nich powinien być odpowiednio zbilansowany. W ułożeniu jadłospisu dziecka rocznego, dwuletniego i trzylatka pomoże Ci modelowy talerzyk Juniora.
Ile płynów powinno pić dziecko? W organizmie maluszka woda stanowi blisko 80% masy ciała, dlatego dziecko ma większe zapotrzebowanie na wodę niż Ty. Zapotrzebowanie na płyny u dzieci, w przeliczeniu na kg masy ciała, jest aż 4 razy wyższe niż u osób dorosłych i wynosi:
- ok. 700 ml/dobę w pierwszym półroczu życia
- ok. 800 ml/dobę w drugim półroczu życia
- ok. 1300 ml u dzieci w wieku 1.-3. r.ż.
Zalecaną dzienną porcję płynów można łatwo wyliczyć. Jeśli maluszek waży mniej niż 10 kg, powinien pić 100 ml na każdy kilogram. Gdy masa ciała oscyluje między 10-20 kg, dziecko powinno pić 1l płynów + 50 ml na każdy kilogram masy ciała powyżej 10 kg. Dla przykładu: gdy dziecko waży 13 kg, musi pić 1000 ml + (13-10)*50 ml. To daje 1150 ml. Podczas lata i dużych upałów wybieraj dla maluszka wodę źródlaną lub mineralną. Nie podawaj dziecku do picia wód smakowych, w których znajduje się cukier!
Pamiętaj, że nawyki żywieniowe Twojego dziecka kształtują się już od jego najmłodszych lat. W dużej mierze to od rodziców zależy, co trafi na talerzyk czy do miseczki dziecka. Sam propaguj zdrowy styl życia i bądź wzorem dla naśladowania dla Twojego dziecka. Zapewnij szkrabowi spokój podczas posiłku, dbaj o dostarczenie wszystkich ważnych składników odżywczych i pomóż maluszkowi odkryć jak najwięcej pysznych smaków i różnorodnych konsystencji.
Jeżeli chcesz samodzielnie przygotować coś pysznego dla swojego dziecka, skorzystaj z naszych przepisów dla najmłodszych!
