Ząbkowanie u niemowlaka

Każde dziecko ząbkuje we własnym tempie. U niektórych maluszków pierwszy ząbek pojawia się bardzo wcześnie, bo już około 3. miesiąca życia, u innych tuż przed ukończeniem roku, a nawet później. Jeśli więc u Twojego dziecka nie widać jeszcze żadnych zmian, nie ma powodów do obaw. Ząbkowanie u niemowląt nie podlega żadnej regule poza jedną – prędzej czy później będzie dotyczyć każdego maluszka.

Objawy ząbkowania u dzieci

Ząbkowanie u niemowlaka to mało przyjemny, a jednak niezbędny proces. Jego pierwsze objawy mogą wystąpić nawet miesiąc lub dwa przed pojawieniem się pierwszego ząbka. Ząbkowaniu towarzyszy dyskomfort, a czasami nawet ból. Jak rozpoznać pierwsze objawy ząbkowania u dziecka?

• Maluszek staje się marudny, a nawet zaczyna płakać bez łatwej do wskazania przyczyny.
• Pojawia się nadmierne wydzielanie śliny, a dziecko cały czas wkłada do buzi rączki i drobne przedmioty.
• Dziąsła są zaczerwienione i opuchnięte.
• Mogą wystąpić krótkotrwałe gorączki i wypieki u niemowlaka – te symptomy nie trwają dłużej niż 48 godzin.

Ząbkowanie u dziecka – sprawdź, jak przebiega cały proces!

Ząbkowanie u niemowląt – jak złagodzić bolesne objawy u dziecka?

Gdy zaobserwujesz u malucha pierwsze objawy ząbkowania, możesz zastosować kilka skutecznych trików:

• połóż delikatnie swój umyty palec na dziąsłach dziecka – masaż zniweluje ból,
• podaj dziecku gryzak – wybieraj te wykonane z miękkiego tworzywa lub żelowe (do schłodzenia w lodówce),
• nie zapominaj o pieszczotach, całusach i ciepłych słowach – to dzięki nim ból zawsze wydaje się mniejszy,
• jeśli to konieczne, skonsultuj z lekarzem stosowanie żelu dla niemowląt uśmierzającego ból przy ząbkowaniu.

Ząbki u niemowlaka – jak o nie dbać?

Zawiązki zębów mlecznych tworzą się jeszcze w życiu płodowym. Aż do urodzenia trwa ich mineralizacja, kształtowanie się koron i tworzenie zawiązków zębów stałych. Już zanim pojawią się mleczaki, warto zadbać o jamę ustną dziecka. Wnętrze buźki maluszka można co wieczór oczyszczać z resztek pokarmów, używając do tego jałowego gazika nasączonego przegotowaną wodą. Pozwoli Ci to usunąć nim wszystkie pozostałości mleka czy pierwszych produktów stałych z dziąseł i języka. Ten zabieg może uchronić dziecko przed powstawaniem pleśniawek, a w przyszłości przed próchnicą. 

Ząbkowanie u niemowlaka to znak, że wkrótce będzie go czekać pierwsza wizyta u dentysty. Nie ma jednak powodu do niepokoju. Dentysta przejrzy zarówno ząbki, jak i dziąsła, oraz sprawdzi, czy proces ząbkowania przebiega prawidłowo. Otrzymasz również praktyczne zalecenia dotyczące mycia zębów i dziąseł. Kolejne wizyty powinny odbywać się regularnie co kilka miesięcy, aby oswoić dziecko z gabinetem. 

Gdy już pojawią się pierwsze zęby u niemowlaka, ważne jest, by je dokładnie szczotkować. Jeśli nie będą odpowiednio pielęgnowane, rozwój zębów stałych może być spowolniony. Brak regularnej higieny jamy ustnej naraża również na próchnicę. Aby temu zapobiec, możesz skorzystać z poniższych rad dla każdego rodzica.

• Unikaj podawania dziecku słodyczy oraz słodzonych napojów.
• Gdy dziecko stanie się bardziej samodzielne, stwórz rytuał porannego i wieczornego mycia zębów razem z rodzicami. Ważne, by szczoteczka i pasta do zębów były dostosowane do wieku maluszka. Po myciu zębów dziecko powinno dokładnie wypłukać buzię.
• Od momentu pojawienia się pierwszych ząbków, myj je szczoteczką przeznaczoną dla najmłodszych. Według zaleceń AAPD (American Academy od Pediatric Dentistry) i EAPD (European Archives of Paediatric Dentistry) już od samego początku najlepszym wyborem jest pasta z fluorem. U niemowląt i małych dzieci do 3. roku życia wystarczy lekkie maźnięcie pasty na szczoteczce i pasta o stężeniu fluoru 1000 ppm. Po 3. roku aż do 6 lat odpowiednią ilością będzie przysłowiowe ziarenko grochu. Gdy dziecko skończy 6 lat, jest już na tyle duże, że potrzebuje pasty dla dorosłych – ze stężeniem fluoru na poziomie 1450 ppm. Pasty o smaku owocowym czy gumy balonowej to nienajlepszy pomysł. Mogą one zachęcać dziecko do połykania produktu.
• Jeżeli masz jakieś wątpliwości związane z higieną jamy ustnej maluszka, warto skonsultować się z pediatrą lub stomatologiem dziecięcym.

Pytania i odpowiedzi

1. Kiedy pierwsze zęby u niemowlaka?

   Pojawienie się pierwszych zębów mlecznych u niemowlaka zależy od indywidualnych predyspozycji szkraba. Niektóre maluszki zaczynają ząbkować już około 3. lub 4. miesiąca, a inne dopiero tuż przed ukończeniem roczku. Dlatego też nie ma powodów do niepokoju, jeśli dziecko, które skończyło kilka miesięcy, nie ma jeszcze ani jednego ząbka, nawet jeśli jego rówieśnicy mogą pochwalić się już naprawdę imponującym uzębieniem.
    

2. Które zęby pojawiają się jako pierwsze?

   U niemowląt jako pierwsze pojawiają się jedynki. Zazwyczaj najpierw wyrzynają się dolne zęby, a dopiero później te na górze. Następnie pojawiają się siekacze i kły, a na samym końcu zęby trzonowe. 
    

3. Co na ząbkowanie u niemowląt?

   Aby ukoić bolesne ząbkowanie i zniwelować ból dziąseł, można podać dziecku schłodzony w lodówce (co ważne – nie w zamrażarce) gryzak. Najlepiej wybrać ten, który jest wykonany z miękkiego i bezpiecznego dla maluszka tworzywa. Jeśli dziecko spożywa już pierwsze stałe produkty, możesz podać mu np. skórkę od chleba czy kawałek obranego ogórka schłodzonego wcześniej w lodówce. Unikaj takich produktów jak sucharki czy herbatniki, ponieważ zawierają cukier, który może powodować próchnicę. Inny sposób to delikatny masaż dziąseł za pomocą specjalnej nakładki silikonowej, którą nakłada się na palec, bądź małej szczoteczki do zębów. Po konsultacji z lekarzem można także zastosować specjalne żele, które uśmierzają ból podczas ząbkowania niemowlaka, lub, jeśli nawet to nie pomoże, podać dziecku środek przeciwbólowy (np. paracetamol lub ibuprofen).
    

4. Jak rozpoznać ząbkowanie u niemowlaka?

   Najbardziej typowe objawy ząbkowania u niemowląt to: nadmierna produkcja śliny oraz zaczerwienione i opuchnięte dziąsła. Symptomy, o których mowa wyżej, mogą wystąpić nawet miesiąc lub dwa zanim u dziecka pojawi się pierwszy mleczak. Ząbkowaniu często towarzyszy ból i dyskomfort, przez co niemowlę jest rozdrażnione, płaczliwe i marudne. Aby ukoić bolące dziąsła, dziecko wkłada piąstki lub inne przedmioty do buzi. Maluszek może mieć też podwyższoną temperaturę i wypieki, jednak nie trwa to dłużej niż 48 godzin.