Każdy rodzic czyni wszystko, aby jego dziecko rosło zdrowe i szczęśliwe. Odpowiednia dieta i dbanie o bezpieczeństwo to połowa sukcesu. Aby Twoje dziecko mogło w pełni rozwinąć swoje umiejętności i talenty, potrzebuje bliskości rodziców, poświęcania mu uwagi i spędzania wspólnie czasu. Nie trzeba przy tym stosować wymyślnych metod wychowawczych ani kupować drogich zabawek edukacyjnych. Zabawa, podczas której rodzice okazują dziecku swoją miłość i bezwarunkową akceptację, jest najlepszą edukacją i największą frajdą. Dowiedz się, jak dobrze wykorzystać nieubłaganie płynący czas.
Jak bawić się z niemowlakiem?
Postaraj się dopasować zabawy do wieku i etapu rozwoju Twojego dziecka. To, co ucieszy kilkumiesięczne maleństwo, może okazać się już nudne dla roczniaka i na odwrót − zbyt trudne zabawy, na które niemowlę nie jest jeszcze gotowe, niepotrzebnie je sfrustrują. Bawcie się w ulubione zabawy jak najczęściej. Dzięki takim interakcjom dzieci uczą się mnóstwa rzeczy, nabywają umiejętności społecznych i wzmacniają więź z rodzicami. W co zatem bawić się z małym brzdącem?
Gry i zabawy z niemowlakiem na każdy dzień
Dla maluszków dosłownie wszystko może stać się zabawą. Improwizuj, wykorzystuj przedmioty codziennego użytku i poprzez zabawę pokazuj dziecku otaczający świat! Takie spontaniczne zabawy z niemowlakiem sprawdzają się co najmniej tak dobrze jak specjalistyczne zabawki. Są doskonałą okazją do zdobywania nowych doświadczeń i poznawania kolorów, kształtów, faktur, smaków, zapachów. To także nauka logicznego myślenia i nabywania kompetencji społecznych. Dzięki odpowiednim zabawom z niemowlakiem pomożesz mu rozwinąć różne umiejętności i zdolności.
Jak bawić się z niemowlakiem na poszczególnych etapach rozwoju?
Już w 2. tygodniu życia noworodki potrafią odróżniać wzory. Po pierwszym miesiącu życia niemowlę coraz lepiej widzi i interesuje się otaczającym je światem. Najprostszą zabawą w tym wieku jest obserwowanie różnorodnych przedmiotów. W łóżeczku nad główką dziecka można zamontować karuzelę z zabawkami o silnie kontrastujących ze sobą kolorach.
Tak małe dzieci uwielbiają bawić się w robienie min. Twoje miny muszą być wyraziste i śmieszne. Możesz naśladować to, co robi maluszek. Zabawką, która może się przysłużyć rozbudzeniu zainteresowania lub uspokojeniu dziecka jest w tym czasie pozytywka o delikatnych dźwiękach, pomagających także w zasypianiu.
Dziecko reaguje na Twój głos i interesuje się tym, że coś do niego mówisz. Warto się nad nim pochylać i opowiadać mu o tym, co dzieje się dookoła. Jest to też etap, na którym możesz kupić maleństwu matę edukacyjną, czyli materiałową matę z przyczepionym pałąkiem z zabawkami, naszywkami o różnych kształtach, wzorach i kolorach, z przyciskami oraz grzechotkami. Na początku niemowlę będzie na niej jedynie leżeć i patrzeć na zawieszone u góry zabawki, później będzie się po niej turlać i raczkować.
Maleństwo zaczyna badać twarze najbliższych, próbując chwycić je rączkami. Pomóż mu w tym! Możesz też używać grzechotek o wyrazistych kolorach, z wygodnym uchwytem. Grzechotki powinny być lekkie, ponieważ często wypadają mu z rączki i spadają na twarz.
Zamiast kupionych grzechotek można stworzyć dla dziecka własnoręcznie robione zabawki. Do plastikowej butelki wsyp ziarna kawy lub fasoli, które z intensywnym odgłosem będą się szybko w niej przesuwać.
Na tym etapie zainteresowanie dziecka może wzbudzić miękka maskotka, przyczepiana klipsem lub rzepem do ramy łóżeczka czy fotelika samochodowego. Dziecko chętnie wyciąga rączki do szeleszczącej, piszczącej czy dźwięczącej zabawki.
Połóż maluszka na brzuszku i ułóż przed nim lekkie grzechotki i gryzaki – powinien próbować po nie sięgać. Dzieci lubią też chwytać i upuszczać na ziemie różne przedmioty – i tak w kółko. Niemowlę poznaje w ten sposób związek między swoim działaniem a skutkiem, jaki ono wywołuje. Przy okazji Twoje dziecko wiele się dowiaduje o właściwościach różnych przedmiotów, np. że niektóre robią dużo hałasu przy upadaniu.
Na tym etapie polecane są również miękkie, materiałowe książeczki z kolorowymi obrazkami czy ruchomymi elementami. Przydać mogą się także książeczki plastikowe, wodoodporne, do zabawy w kąpieli.
Dziecko próbuje stukać zabawką o zabawkę, o stół czy podłogę. Nie można mu w tym przeszkadzać, a wręcz powinno się je inspirować. Pokazuj mu, biorąc do ręki różne przedmioty i zabawki, jak o siebie stukają (stuk, stuk), jaki wydają dźwięk, czy są twarde, czy miękkie.
Zabawa znana od zawsze, czyli „A kuku”! Zakrywaj i odsłaniaj twarz, swoją lub dziecka, śmiejąc się i wołając: „A kuku!". W wolnych chwilach można układać z dzieckiem klocki, lekkie i duże, a na samym końcu burzyć wcześniej zbudowaną wieżę – dzieci bardzo się z tego cieszą.
Między 8. a 12. miesiącem życia niemowlę zaczyna też eksplorować otoczenie, ponieważ zazwyczaj umie już w tym okresie raczkować. Potrzebuje jednak Twojej obecności, aby czuć się bezpiecznie. Bądź przy nim podczas odkrywania świata!
Zabawy ruchowe wspierają rozwój motoryczny, wzmacniają siłę, kształtują w dziecku świadomość swojego ciała i uczą koordynacji.
Zachęcaj dziecko, aby wspinało się po Tobie albo pokonywało tor przeszkód z poduszek. Rób maluszkowi „karuzelę”, kręcąc się z nim na rękach, podrzucaj go do góry − takie zabawy stymulują układ przedsionkowy, odpowiedzialny m.in. za utrzymywanie równowagi. Piłka piankowa czy dmuchana, lekka i nie za duża, stymuluje dziecko do ruchu i przemieszczania się.
Maluszek potrzebuje już dużo ruchu, chce się przemieszczać. Zabawy na podłodze, na czworakach, na zmianę gonienie i łapanie szkraba przyniosą mu dużo frajdy. To również czas na poznawanie kształtów. Służą do tego tzw. sortery – specjalne pojemniki z otworami o różnych kształtach, do których trzeba dopasować klocki. Podczas tej zabawy dziecko ćwiczy koncentrację i precyzyjny chwyt.
Zachęcaj dziecko do naśladowania Twoich gestów, klaskania, pokazywania, „jakie ma kłopoty”, i nagradzaj je za każdym razem pochwałą oraz brawami. Możesz w tym okresie układać ze swoją pociechą proste, kilkuelementowe układanki ze specjalnymi kołeczkami, służącymi do wyjmowania i wkładania poszczególnych elementów.
Tańcz z dzieckiem na rękach, pomóż mu klaskać przy piosence, wybijajcie jej rytm na blacie stołu. Takie zabawy nie tylko sprawią niemowlęciu frajdę, lecz także pomogą w rozwoju koordynacji ciała, poczucia rytmu i percepcji muzycznej.
Już siedzący maluszek zaczyna podrygiwać, gdy słyszy muzykę, a chodzący próbuje tańczyć, kiwa się na boki, obraca się, a nawet kręci pupą – w ten sposób świetnie gimnastykuje ciało! Odkąd dziecko siedzi, chętnie uderza w różne przedmioty. Czasem są to garnki, ale na tym etapie można już kupić swojej pociesze bębenek czy cymbałki. Dziecko powyżej roku zaczyna naśladować zachowania dorosłych, np. udaje, że rozmawia przez telefon, pisze na komputerze, gotuje coś w garnku. Możesz tę umiejętność i zainteresowanie otoczeniem wykorzystać w zabawie w dom, w sklep, w biuro.
Jak jeszcze możesz spędzać czas z dzieckiem, bawiąc go i ucząc zarazem?
Nauka mówienia rozpoczyna się od momentu przyjścia na świat Twojego dziecka, a właściwie już przed jego narodzinami, kiedy to w brzuchu mamy maleństwo chłonie wszystkie dźwięki. Podczas zabawy Twoje dziecko również uczy się mówić.
Naśladuj dźwięki wydawane przez zwierzęta i maszyny − oboje będziecie się dobrze bawić! Śpiewaj dziecku, powtarzaj proste wierszyki i rymowanki. Wykonując codzienne czynności − opowiadaj o nich. Dla małego dziecka takie opowieści są równie atrakcyjne, jak bajki. Używaj prostego języka i nazywaj przedmioty zawsze w ten sam sposób, aby maluszkowi łatwiej było zapamiętać znaczenie poszczególnych słów. Mów do maluszka jak najwięcej – wszystko to zaprocentuje, kiedy już będzie na tyle dojrzały, aby sam mógł wypowiedzieć pierwsze słowo.
Jedzenie to zabawa i nauka w jednym. Organizuj dziecku nie tylko zdrowe, lecz także kolorowe posiłki. Twoje dziecko poznaje podczas posiłków smaki i konsystencje pokarmów, ale też nazwy kolorów oraz samych potraw. Przede wszystkim zaś spędza czas w rodzinnym gronie. Wiele posiłków można serwować w wesołej odsłonie!
Bezcenny czas wspólnej zabawy
Spędzaj z Twoim maleństwem jak najwięcej czasu. To dzięki wspólnej zabawie dostarczysz niemowlęciu różnorodnych bodźców, które pobudzą jego wyobraźnię, rozwiną umiejętności i poszerzą wiedzę o otaczającym je świecie. I przytulaj, przytulaj jak najczęściej Twoje niemowlę! Zmysł dotyku rozwija się najintensywniej w pierwszych miesiącach życia. Twoja bliskość daje mu poczucie bezpieczeństwa w dobrych i złych chwilach, podczas snu, zabawy i wypoczynku, w zdrowiu i w chorobie.
