Zaparcia u niemowlaka. sposoby na zatwardzenie u dzieci

Zaparcie to dolegliwość polegająca na zmniejszonej liczbie wypróżnień. To też utrudnione i często bolesne wypróżnianie się, a czasem nawet brak kupki u dziecka. Jeśli zatwardzeniu u niemowlaka nie towarzyszą niepokojące objawy (np. osłabienie czy spadek masy ciała), zwykle nie ma powodów do niepokoju. Pamiętaj, że Twoje dziecko może wypróżniać się zarówno po każdym posiłku, jak i raz na kilka dni – wszystko zależy od sposobu, w jaki je karmisz. A oto kilka wskazówek, by zaparcia u niemowlaka odeszły w zapomnienie.

Jak rozpoznać zaparcia u niemowląt?

Aby móc ocenić, czy Twój maluszek ma zatwardzenie, warto najpierw poznać częstotliwość wypróżnień i konsystencję kupki, jaką mają dzieci przystawiane do piersi i te, które z różnych przyczyn nie są karmione naturalnie. W przypadku tej pierwszej grupy szkraby mogą robić kupkę nawet po każdym karmieniu piersią. Ich stolec jest najczęściej luźny, papkowaty i półpłynny. Ma także żółty kolor i kwaśny zapach. Im starsze dziecko, tym konsystencja kupy staje się gęstsza.

Z kolei maluszki, które nie są karmione piersią, mogą wypróżniać się nieco rzadziej – nawet co kilka dni, co jest normą. Ich kupa nie jest płynna, ma musztardowy lub jasnobrązowy kolor.

Typowe objawy zaparć u niemowląt

Kupka dziecka, który cierpi na zaparcia, jest zbita, twarda i sucha. W przypadku zaparć oddanie stolca wymaga dużego wysiłku i może nawet sprawiać ból, przez co szkrab bywa płaczliwy i nie ma apetytu. Z przyjętych standardów medycznych wynika, iż w przypadku niemowląt i dzieci poniżej 4. roku życia o zaparciach możemy mówić, gdy występują przynajmniej dwa z poniższych objawów.  Są to:

• wypróżnianie rzadziej niż 2 razy w tygodniu,
• ból przy robieniu kupy lub oddawanie zbitych stolców,
• stolce nadmiernie twarde lub o dużej średnicy,
• retencja stolca (kiedy maluszek czuje parcie na stolec, wstrzymuje robienie kupy),
• obecność mas kałowych w odbytnicy.
   

Zaparcia można zdiagnozować, gdy wymienione dolegliwości utrzymują się przez przynajmniej miesiąc. Oprócz powyższych kryteriów, u dzieci, które już nauczyły się kontrolować wypróżnianie, bierze się pod uwagę dodatkowe czynniki:

• brudzenie bielizny kałem, pojawiające się przynajmniej raz na tydzień,
   
• oddawanie bardzo dużych stolców zatykających muszlę klozetową.
   

Czy wiesz, że…

Powtarzające się zaparcia u niemowlaka najczęściej świadczą o czynnościowym zaburzeniu pracy jelit, które nie jest związane z żadną chorobą. Gdy dziecko ma zatwardzenie, jego brzuszek może być wzdęty i twardy, jednak nie towarzyszą temu inne zaburzenia zdrowotne.

Przyczyny zaparć u niemowlaka

Problem z zaparciami może dotyczyć maluszków w każdym wieku. Gdy zauważysz, że Twoje niemowlę ma zatwardzenie, postaraj się szybko zareagować. W takiej sytuacji warto przyjrzeć się temu, co dziecko je (jeśli ma już rozszerzaną dietę), czy jest odpowiednio nawadniane, a jeśli jest karmione piersią – jak wygląda dieta mamy. Jeśli chodzi o przyczyny występowania zaparć, najczęściej mogą powodować je:

• nieprawidłowa praca jelit wynikająca z niedojrzałości układu trawiennego,
• zmiany w ustalonym planie dnia i stres związany np. z powrotem mamy do pracy albo pójściem do żłobka,
• rozszerzanie diety dziecka – wprowadzenie do jego jadłospisu pokarmów innych niż mleko (wzmożony proces trawienny może czasowo zaburzyć proces wydalania),
• zbyt mała ilość płynów i produktów będących źródłem błonnika (np. warzyw i owoców),
•  wstrzymywanie stolca,
• zbyt wczesne sadzanie na nocniku i odpieluchowanie maluszka,
• przebyta niedawno biegunka,
• jeśli dziecko nie jest już karmione wyłącznie piersią, przygotowywanie, np. mleka następnego niezgodnie z instrukcją na opakowaniu (zbyt duża ilość proszku w stosunku do wody).

Czy wiesz, że…

Aby ułatwić wypróżnienie, niektóre mamy podają czopek glicerynowy dla niemowląt. Warto skonsultować to jednak wcześniej ze swoim lekarzem rodzinnym lub pediatrą.

Domowe sposoby na zatwardzenie u niemowlaka?

Z pewnością zauważysz, jeśli niemowlę nie będzie mogło oddać stolca. Zdecydowana większość zaparć u dzieci do 3. roku życia ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni. Weź również pod uwagę to, że niektóre maluszki (podobnie jak i dorośli) już od urodzenia mają skłonność do zaparć, co nie wpływa ujemnie na ich zdrowie.

Przed podjęciem jakiegokolwiek leczenia warto spróbować domowych metod na zatwardzenie. Jak zatem pomóc niemowlakowi zrobić kupę?

Najlepszą metodą na zatwardzenie u maluszka jest odpowiednie karmienie. W przypadku niemowląt jest to karmienie piersią. Specjaliści zalecają, aby kontynuować je przynajmniej przez pierwsze 6 miesięcy życia, ponieważ mleko mamy jest lekkostrawne i ma skład dopasowany do potrzeb dziecka.

1. Dbaj o odpowiednie nawodnienie.
   Pierwsze produkty zbożowe i przeciery w diecie dziecka mogą sprawiać, że w jego organizmie będzie brakowało wody. Zadbaj więc o to, aby szkrab codziennie pił odpowiednią ilość płynów. Nowe posiłki do menu maluszka zawsze wprowadzaj stopniowo i w małych ilościach. W okresie odstawiania maluszka od piersi i karmienia butelką także regularnie podawaj mu wodę, by odpowiednio nawadniać jego organizm.
    
2. Unikaj podawania produktów zapierających.
   By rozwiązać problem z wypróżnieniami, przez kilka dni staraj się nie podawać, np. ryżu, czarnych jagód, bananów czy gotowanej marchewki.
    

3. Zwiększ ilość błonnika w diecie.
   Wypróbujcie wybrane owoce, takie jak np. śliwki suszone Gerber ze słoiczka, i warzywa (np. brokuły lub dynię Gerber). Warto też włączyć też bogate w błonnik kaszki, a w przypadku starszego maluszka pieczywo pełnoziarniste. Możesz skonsultować z pediatrą zastosowanie odpowiedniego suplementu diety – np. NANCARE® FLORA-EQUILIBRIUM z błonnikiem pokarmowym GOS/FOS. To produkt, który powstał z myślą o dzieciach z zaparciami. Możesz go podawać już od urodzenia. Suplement diety ma neutralny smak i nie zawiera glutenu.

    

4. Bądź blisko.
   Gdy niemowlę nie ma humoru z powodu zaparć, zadbaj, aby maluszek czuł Twoje wsparcie.  Możesz  również wykonać dziecku masaż brzuszka, by poprawić perystaltykę jelit.