Zaparcia u niemowlaka

Zaparcia u niemowląt – poznaj sposoby, by sobie z nimi poradzić

0-4 miesiące
Artykuł
List 3, 2025
5 min

Zaparcia u niemowląt to dość powszechny problem. Wielu rodziców ma obawy, czy ich maluszek wypróżnia się wystarczająco często. Podpowiadamy, jak rozpoznać zatwardzenie u niemowlaka oraz w jaki sposób sobie z nim poradzić domowymi sposobami – kwestia ta zależy w pewnym stopniu m.in. od jadłospisu dziecka.

Czego dowiesz się z artykułu? 


Zaparcie to dolegliwość polegająca na zmniejszonej liczbie wypróżnień. To też utrudnione i często bolesne wypróżnianie się, a czasem nawet brak kupki u dziecka. Jeśli zatwardzeniu u niemowlaka nie towarzyszą niepokojące objawy (np. osłabienie czy spadek masy ciała), zwykle nie ma powodów do niepokoju. Pamiętaj, że Twoje dziecko może wypróżniać się zarówno po każdym posiłku, jak i raz na kilka dni – wszystko zależy od sposobu, w jaki je karmisz. A oto kilka wskazówek, by zaparcia u niemowlaka odeszły w zapomnienie.

Jak rozpoznać zaparcia u niemowląt?

Aby móc ocenić, czy Twój maluszek ma zatwardzenie, warto najpierw poznać częstotliwość wypróżnień i konsystencję kupki, jaką mają dzieci przystawiane do piersi i te, które z różnych przyczyn nie są karmione naturalnie. W przypadku tej pierwszej grupy szkraby mogą robić kupkę nawet po każdym karmieniu piersią. Ich stolec jest najczęściej luźny, papkowaty i półpłynny. Ma także żółty kolor i kwaśny zapach. Im starsze dziecko, tym konsystencja kupy staje się gęstsza.

Z kolei maluszki, które nie są karmione piersią, mogą wypróżniać się nieco rzadziej – nawet co kilka dni, co jest normą. Ich kupa nie jest płynna, zwykle ma musztardowy lub jasnobrązowy kolor.

Przyczyny zaparcia u niemowlęcia

Zaparcia u niemowlaka – objawy

Kupka dziecka, które cierpi na zaparcia, jest zbita, twarda i sucha. Oddanie stolca wymaga dużego wysiłku i może nawet sprawiać ból, przez co szkrab bywa płaczliwy i nie ma apetytu. Z przyjętych standardów medycznych wynika, iż w przypadku niemowląt i dzieci poniżej 4. roku życia o zaparciach możemy mówić, gdy występują przynajmniej dwa z poniższych objawów.  Są to:

  • wypróżnianie rzadziej niż 2 razy w tygodniu,
  • ból przy robieniu kupy lub oddawanie zbitych stolców,
  • stolce nadmiernie twarde lub o dużej średnicy,
  • retencja stolca (kiedy maluszek czuje parcie na stolec, wstrzymuje robienie kupy),
  • obecność mas kałowych w odbytnicy.

Zaparcia można zdiagnozować, gdy wymienione dolegliwości utrzymują się przez przynajmniej miesiąc. Oprócz powyższych kryteriów, u dzieci, które już nauczyły się kontrolować wypróżnianie, bierze się pod uwagę dodatkowe czynniki:

  • brudzenie bielizny kałem, pojawiające się przynajmniej raz na tydzień,
  • oddawanie bardzo dużych stolców zatykających muszlę klozetową.

Czy wiesz, że…

Powtarzające się zaparcia u niemowlaka najczęściej świadczą o czynnościowym zaburzeniu pracy jelit, które nie jest związane z żadną chorobą. Gdy dziecko ma zatwardzenie, jego brzuszek może być wzdęty i twardy, jednak nie towarzyszą temu inne problemy zdrowotne.

Przyczyny zaparć u niemowlaka

Problem z zaparciami może dotyczyć maluszków w każdym wieku. Gdy zauważysz, że Twoje niemowlę ma zatwardzenie, postaraj się szybko zareagować. W takiej sytuacji warto przyjrzeć się temu, co dziecko je (jeśli ma już rozszerzaną dietę), czy jest odpowiednio nawadniane, a jeśli jest karmione piersią – jak wygląda dieta mamy. Jeśli chodzi o przyczyny występowania zaparć, najczęściej mogą powodować je:

  • nieprawidłowa praca jelit wynikająca z niedojrzałości układu trawiennego,
    zmiany w ustalonym planie dnia i stres związany np. z powrotem mamy do pracy albo pójściem do żłobka,
  • rozszerzanie diety dziecka – wprowadzenie do jego jadłospisu pokarmów innych niż mleko (wzmożony proces trawienny może czasowo zaburzyć proces wydalania),
  • zbyt mała ilość płynów i produktów będących źródłem błonnika (np. warzyw i owoców),
    wstrzymywanie stolca,
  • zbyt wczesne sadzanie na nocniku i odpieluchowanie maluszka,
  • przebyta niedawno biegunka,
  • jeśli dziecko nie jest już karmione wyłącznie piersią, przygotowywanie, np. mleka następnego niezgodnie z instrukcją na opakowaniu (zbyt duża ilość proszku w stosunku do wody).
     

Czy wiesz, że…

Aby ułatwić wypróżnienie, niektóre mamy podają czopek glicerynowy dla niemowląt. Warto skonsultować to jednak wcześniej ze swoim lekarzem rodzinnym lub pediatrą.

Domowe sposoby na zaparcia u niemowląt

Z pewnością zauważysz, jeśli niemowlę nie będzie mogło oddać stolca. Zdecydowana większość zaparć u dzieci do 3. roku życia ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni. Weź również pod uwagę to, że niektóre maluszki (podobnie jak i dorośli) już od urodzenia mają skłonność do zaparć, co nie wpływa ujemnie na ich zdrowie.

Przed podjęciem jakiegokolwiek leczenia warto spróbować domowych metod na zatwardzenie. Jak zatem pomóc niemowlakowi zrobić kupę?

Najlepszą metodą na zatwardzenie u maluszka jest odpowiednie karmienie. W przypadku niemowląt jest to karmienie piersią. Specjaliści zalecają, aby kontynuować je przynajmniej przez pierwsze 6 miesięcy życia, ponieważ mleko mamy jest lekkostrawne i ma skład dopasowany do potrzeb dziecka.

  1. Dbaj o odpowiednie nawodnienie.
    Pierwsze produkty zbożowe i przeciery w diecie dziecka mogą sprawiać, że w jego organizmie będzie brakowało wody. Zadbaj więc o to, aby szkrab codziennie pił odpowiednią ilość płynów. Nowe posiłki do menu maluszka zawsze wprowadzaj stopniowo i w małych ilościach. W okresie odstawiania maluszka od piersi i karmienia butelką także regularnie podawaj mu wodę, by odpowiednio nawadniać jego organizm.
     
  2. Unikaj podawania produktów zapierających.
    By rozwiązać problem z wypróżnieniami, przez kilka dni staraj się nie podawać, np. ryżu, czarnych jagód, bananów czy gotowanej marchewki. 
     
  3. Bądź blisko.
    Gdy niemowlę nie ma humoru z powodu zaparć, zadbaj, aby maluszek czuł Twoje wsparcie. Możesz również wykonać dziecku masaż brzuszka, by poprawić perystaltykę jelit.

Jakie produkty na zaparcia u niemowlaka?

Jeśli Twój maluszek ma problemy z zaparciami, warto zwiększyć ilość błonnika w diecie. Wypróbujcie wybrane owoce (takie jak np. śliwki Gerber ze słoiczka) i warzywa (np. brokuły lub dynię Gerber). Pomyśl też, by włączyć bogate w błonnik kaszki, a w przypadku starszego maluszka - pieczywo pełnoziarniste. 

Możesz skonsultować z pediatrą także zastosowanie odpowiedniego suplementu diety – np. NANCARE® FLORA-EQUILIBRIUM. Produkt ten zawiera błonnik pokarmowy GOS/FOS, jest bezglutenowy i ma neutralny smak. Można go podawać już od urodzenia. 

Co więcej – wielu rodziców potwierdza, że to naprawdę działa! Aby to sprawdzić, przeprowadziliśmy specjalne testowanie. Aż 93% jego uczestników stwierdziło, że NANCARE® FLORA-EQUILIBRIUM okazał się dobrym sposobem na zaparcia u niemowląt i pomógł się uporać z problemami z brzuszkiem*. 

* W testowaniu suplementu diety NANCARE®️FLORA-EQUILIBRIUM wzięło udział 300 rodziców; trwało ono od 6 do 19 lipca 2022 r.

Zaparcia u niemowlaka i małego dziecka

Zaparcia u niemowlaka i małego dziecka

Maluszek ma zaparcia? Sprawdź, co robić, kiedy ta dolegliwość pojawi się u Twojego Dziecka.
ikonka

Pytania i odpowiedzi

Jakie produkty powodują zaparcia u niemowląt?

Zaparcia u niemowląt jedzących już produkty stałe mogą być spowodowane przede wszystkim dietą ubogą w błonnik. Chodzi m.in. o białe pieczywo czy makaron – warto je zamienić na produkty pełnoziarniste. W przypadku problemów z wypróżnieniem warto też ograniczyć podawanie produktów na bazie ryżu, który wchłania wodę w jelitach i sprawia, że kupka niemowlaka staje się twardsza. Przykładowo: kaszkę ryżową warto zastąpić np. kaszką z błonnikiem na bazie pełnoziarnistych zbóż. Do produktów powodujących zaparcia u niemowląt należą też banany oraz ser1

Jakie warzywa powodują zaparcia u niemowląt?

Warzywa są zwykle zalecane w przypadku zaparć – szczególnie te bogate w błonnik, jak buraki. Czasem bywa jednak, że problemom z wypróżnianiem sprzyja podawanie roślin strączkowych, takich jak fasola, groch czy bób2

Jak długo niemowlę może nie robić kupy?

Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na to pytanie, bo niemowlęta mają bardzo zróżnicowaną częstotliwość wypróżnień. Uważa się, że maluszki w wieku od 4 dni do 6 tygodni karmione mlekiem mamy robią zwykle około 2 kupek dziennie. Starsze oddają stolec często już znacznie rzadziej – każde dziecko ma własny rytm wypróżnień, który rodzice mogą dość szybko zaobserwować. Niektóre robią kupkę po każdym karmieniu, inne zaś nie robią jej nawet przez kilka czy kilkanaście dni. Dopóki więc maluszek dobrze je, przybiera na wadze i nie widać u niego innych objawów zaparcia, prawdopodobnie nie ma żadnego powodu do obaw. Jeśli jednak zauważyliście nagłą zmianę w jego rytmie wypróżnień – wówczas już warto skonsultować się z lekarzem pediatrą3.

Jak masować brzuszek niemowlaka przy zaparciach?

Na zaparcia u niemowląt często pomaga masaż brzuszka. Delikatne przesuwanie po nim dłońmi może wesprzeć perystaltykę jelit i ułatwić dziecku zrobienie kupki. Innym sposobem na zaparcia u niemowląt jest wykonanie z nim ćwiczenia znanego pod nazwą „rowerek”. Ułóż maluszka na plecach i poruszaj jego nóżkami, tak jakby jechał na rowerze – może to mu pomóc w złagodzeniu dolegliwości3

benefity programu

Dołącz do programu Nestlé FamilyNes

Sprawdź, jak wiele korzyści dla Ciebie przygotowaliśmy!