W 17. tygodniu ciąży Twoje dziecko ma już wykształcone wszystkie narządy, rozwijają się także jego zmysły – maluszek zaczyna słyszeć. To idealny moment, by zacząć pogłębiać z nim więź, ponieważ może już słuchać tego, co do niego mówisz, i uczyć się rozpoznawać Twój głos. Możesz również oswajać go z muzyką, której będziecie słuchać razem.
Rozwój dziecka – 17. tydzień ciąży
W 17. tygodniu ciąży Twoje dziecko wciąż jest bardzo drobne. Już wkrótce się to zmieni, ponieważ powoli zaczyna ono magazynować tkankę tłuszczową. Wszystkie narządy wewnętrzne, łącznie z mózgiem, są już rozwinięte.

Cały czas kształtują się też jego narządy rozrodcze. Lekarz podczas badania USG prawdopodobnie będzie już w stanie rozpoznać jego płeć. Proces rozwoju w tym czasie obejmuje zarówno wewnętrzne, jak i zewnętrzne organy płciowe: u dziewczynek kształtują się macica, wargi sromowe i jajowody, a u chłopców – penis i prostata. Dodatkowo wykształcają się cechy indywidualne maluszka – kształtują się rysy twarzy, a na wewnętrznej stronie jego dłoni i na palcach tworzą się linie papilarne.
Intensywny rozwój sprawia, że serce dziecka bije teraz nawet dwa razy szybciej niż Twoje (ok. 160 uderzeń na minutę). Jeśli ułożysz się w odpowiedniej pozycji, możesz je nawet usłyszeć podczas badania dopplerowskiego. Dziecko ma już w tym czasie rozwinięty zmysł dotyku i umie zaciskać piąstki. Z czasem maluszek zacznie trenować chwyt, łapiąc pępowinę. Teraz zaczyna ssać kciuk, machać rączkami i nóżkami.
Dziecko w 17 tygodniu ciąży waży 140 g, ma 13 cm i stale rośnie.

Brzuch w 17. tygodniu ciąży – jak zmienia się Twoje ciało?
Do 17. tygodnia ciąży zapewne przytyłaś już od 2 do 4 kilogramów. Bądź gotowa na to, że przyrost masy ciała znacznie teraz przyspieszy. Twój brzuch będzie coraz bardziej widoczny i trochę się podniesie, dlatego możesz zacząć już potrzebować luźniejszych ubrań. To dlatego, że macica przestaje mieścić się w miednicy. Narząd powiększa się wraz z przyrostem masy dziecka i wzrostem ilości płynu owodniowego, który tworzy dla rozwijającego się maluszka sprzyjające warunki. Rośnie też łożysko, które dostarcza dziecku tlenu oraz niezbędnych do rozwoju białek, tłuszczy, witamin i składników mineralnych.
W okolicach 4.-5. miesiąca na skórze dziecka zaczyna tworzyć się meszek płodowy zwany lanugo. Pokrywa on całą powierzchnię ciała maluszka z wyjątkiem dłoni, warg i podeszew stóp. Jego zadaniem jest ochrona delikatnej skóry dziecka przed nadmierną maceracją (uszkodzeniem skóry pod wpływem długotrwałego działania płynu owodniowego). Lanugo znika tuż przed porodem lub zaraz po narodzinach maluszka.
17. tydzień ciąży – na co zwrócić uwagę?
Bóle pleców – przyrost masy ciała powoduje przesunięcie się środka ciężkości do przodu. Może to spowodować lekkie zaburzenia równowagi i bóle pleców.

Zadyszka i skurcze – coraz szybciej powiększający się brzuch i wzrost wagi mogą być przyczyną pojawiającej się zadyszki. Odczuwalne skurcze i bóle podbrzusza to efekt rozciągania się więzadeł macicznych lub kolizji powiększającej się macicy z sąsiadującymi z nią narządami.

Pękające naczynka i krwawiące dziąsła – zmiany hormonalne i naczyniowe, które pojawiają się w tym czasie, mogą przyczyniać się do pękania naczynek i krwawienia dziąseł. Mocno ukrwione dziąsła pęcznieją, przez co łatwo je uszkodzić. Powstający w miejscach uszkodzeń stan zapalny może spowodować infekcję płodu.

Ruchy dziecka – w tym czasie możesz już zacząć odczuwać pierwsze ruchy płodu. Nie będą to regularne kopnięcia – na te musisz poczekać jeszcze około 2 tygodni, do czasu, kiedy Twój maluszek nabierze sił. Możesz za to poczuć charakterystyczne przelewanie się w brzuchu i mrowienie – to pierwsze ruchy dziecka.

Ochota na seks – na początku II trymestru możesz zaobserwować u siebie wzrost libido. Brzuch jeszcze nie przeszkadza, a przekrwione narządy płciowe lepiej przewodzą bodźce, co zwiększa intensywność doznań.

W 17. tygodniu organizm dziecka rozpoczyna magazynowanie brunatnej tkanki tłuszczowej. Ułatwia ona utrzymywanie prawidłowej temperatury ciała maluszka. Po porodzie tkanka tłuszczowa tego typu będzie stanowiła około 2/3 jego masy ciała.
17. tydzień ciąży – jak dbać o siebie?
Kontroluj wagę!
Jesteś już w 17. tygodniu ciąży, dlatego najwyższy czas zapamiętać, że jesz dla dwojga, a nie za dwoje! Jeśli spodziewasz się dziecka, powinnaś komponować swój jadłospis ze szczególną starannością. Twoja dieta powinna składać się z 4-5 posiłków i dostarczać Tobie oraz maleństwu niezbędnych składników odżywczych. Skonsultuj się ze specjalistą i upewnij się, że wiesz, czego unikać w ciąży, abyś po porodzie nie musiała walczyć z nadwagą lub alergią dziecka.
Dbaj o formę!
Ćwiczenia rozciągające, pilates i joga mogą złagodzić bóle pleców, a zwłaszcza krzyża. Znakomite efekty dają również regularne masaże, np. masaż prenatalny z terapią powięziową, który może być wykonywany po zakończeniu I trymestru ciąży. Aby zapobiec bólowi pleców, można skorzystać także z kinesiotapingu – popularnej metody terapeutycznej z zastosowaniem plastrów, która zwiększa zakres ruchów i skutecznie łagodzi bolesne dolegliwości. W 17. tygodniu ciąży warto zadbać również o odpowiednią pozycję w trakcie snu. Spanie na lewym boku nie obciąża kręgosłupa i jest korzystne dla dziecka.
Pielęgnuj ciało i twarz!
Nie zapominaj o sobie! Niechcianą pamiątką po ciąży są rozstępy. Możesz zmniejszyć ich liczebność, dlatego codziennie wcieraj w ciało odpowiednie preparaty, które skutecznie poprawią elastyczność skóry. Istotna jest także dieta uboga w sól, bogata w witaminę C i kolagen oraz regularne nawadnianie organizmu. Według zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia kobiety spodziewające się dziecka powinny pić min. 2 litry wody dziennie. W ciąży warto sięgać po naturalną wodę źródlaną lub mineralną niskozmineralizowaną z małą ilością jonów sodu. U kobiet spodziewających się dziecka z powodu nadmiaru soli w diecie często można zaobserwować wyższy poziom sodu, który sprzyja nadciśnieniu.
Rosnący brzuch, który jest przyczyną dyskomfortu oraz ucisk na naczynia krwionośne mogą sprzyjać zatrzymywaniu się wody w organizmie i powodować uczucie ciężkich nóg. Doskonałe rezultaty w rozwiązywaniu tego problemu przynosi stosowanie zabiegów endermologii i drenażu limfatycznego.
17. tydzień ciąży – jakie badania?
Ciąża to czas oczekiwania na narodziny dziecka. Przez 40 tygodni musisz dbać o swoje zdrowie i stale kontrolować swoją kondycję. W tym okresie powinnaś wykonać wiele badań. Pomiędzy 15. a 20. tygodniem lekarz przeprowadzi badanie ogólne, jeśli wcześniej nie było wykonywane i zleci Ci pozostałe:
- pomiar masy ciała
- pomiar ciśnienia tętniczego
- badanie morfologiczne
- badanie ogólne moczu
- badanie cytologiczne
- badanie przeciwciał odpornościowych (anty-Rh)
Konsultacja merytoryczna:
DR. N. MED. M.SC. JAKUB RZEPKA
Specjalista położnictwa i ginekologii
II Klinika Położnictwa i Ginegologii CMKP
Szpital Bielański w Warszawie