Ciąża po 40 roku życia. Kiedy zostać mamą?

Dwadzieścia, trzydzieści a może czterdzieści lat – wiek, w którym kobiety decydują się na macierzyństwo, jest bardzo różny. W krajach rozwiniętych, także w Polsce, kobiety coraz później decydują się na zajście w ciążę. Jednak bez względu na to kiedy zostaniesz mamą, zastanówmy się, co takie wydarzenie zmieni w Twoim życiu i czy bez obaw można planować dziecko po 40.

Ciąża po 40. a płodność

Kobiety są najbardziej płodne między dwudziestym a dwudziestym piątym rokiem życia. Z wiekiem płodność powoli się zmniejsza, aż osiąga poziom zerowy w okresie menopauzy, która zaczyna się u kobiet w różnym wieku. Przed dwudziestym rokiem życia i po czterdziestym roku życia płodność jest najmniejsza, a prawdopodobieństwo poronienia jest wysokie. Późna ciąża może więc wiązać się z większym ryzykiem utraty dziecka. 

Czy ciąża po 40. jest bezpieczna?

Zbyt długie odkładanie decyzji o ciąży niesie ze sobą dużo ryzyka. Przede wszystkim dramatycznie zmniejszają się szanse na zajście w ciążę – zaledwie u 10 procent może dojść do zapłodnienia w sposób naturalny. Ciąża po 40. to również duże ryzyko poronienia: po 40. roku życia przedwcześnie kończy się około 40 procent ciąż.

Wzrasta też możliwość wystąpienia różnorodnych wad płodu. Późne macierzyństwo może wiązać się z wystąpieniem licznych chorób u matki, np. zatrucia ciążowego, cukrzycy, otyłości oraz nietolerancji węglowodanów. Mogą występować u niej zaburzenia tolerancji pewnych pokarmów, choroby nerek, układu krążenia i nadciśnienie tętnicze. 

Późna ciąża, czyli ciąża po 40. i uwarunkowania społeczne

W życiu każdej kobiety możliwość zajścia w ciążę jest uwarunkowana także czynnikami psychologicznymi i społecznymi. Rozwój społeczeństwa odgrywa tu istotną rolę, ponieważ w każdej epoce wiek, w którym kobieta rodziła pierwszego potomka, zmieniał się na przestrzeni lat.

Aktualnie w społeczeństwach rozwiniętych najwyższy wskaźnik płodności odnotowuje się u kobiet w okolicach 30. roku życia. To czas, kiedy kobiety kończą studia, zaczynają pracę zawodową, a przede wszystkim budują swoją stabilność emocjonalną.

Niezależnie od tego, czy decydujesz się na pierwsze dziecko w wieku 25, 30 czy 35 lat, będzie to najprawdopodobniej ziszczenie Waszego wielkiego marzenia. W przypadku późnej ciąży dziecko jest bowiem tak samo wyczekiwane, upragnione i wymarzone.

Jak się przygotować do ciąży do 40.?

Przygotowania do ciąży po 40. nie różnią się od tych w przypadku starań o dziecko w wieku 30 lat. Przede wszystkim należy wykonać podstawowe badania (morfologię, glikemia, cytologia, USG piersi i narządów rodnych). Warto także skontrolować stan uzębienia u dentysty. Niezwykle istotne jest tez zadbanie o odpowiednią masę ciała i wprowadzenie propłodnościowej diety. Rozpocznij również suplementację kwasu foliowego, który zmniejsza ryzyko powstawania wad cewy układy nerwowego u dziecka.

Jak zwiększyć szansę na ciążę po 40.?

Jeżeli masz 40 lat i myślisz o dziecku, zacznij śledzić swój cykl, aby wiedzieć, kiedy wypadają Twoje dni płodne. Pamiętaj jednak, że u kobiet po 35. roku życia płodność zaczyna się stopniowo obniżać, a niektóre cykle mogą być bezowulacyjne. Przed staraniami i w ich trakcie postaraj się zredukować ilość stresu, więcej się ruszaj i zadbaj o swoją dietę. Nie bez znaczenia jest również zdrowy styl życia Twojego partnera.

Czasami późne macierzyństwo może wiązać się z trudnościami w zajściu w ciążę, ponieważ liczba i jakość komórek jajowych stopniowo maleje wraz z wiekiem kobiety. Dlatego niektóre panie – w przypadku stwierdzenia pewnych czynników uniemożliwiających naturalne poczęcie dziecka po 40. – w celu zwiększenia szansy na zajście w ciążę, decydują się na metody wspomaganego rozrodu (m.in. inseminację czy in vitro).

Jakie badania wykonać w ciąży po 40.?

Kobiety planujące powiększenie rodziny po 35. roku życia są objęte specjalnym programem badań prenatalnych. Dzięki niemu przyszłe mamy mogą w ramach NFZ wykonać badania USG w każdym trymestrze oraz tzw. test PAPP-A, który pomaga wykrywać genetyczne nieprawidłowości u dziecka. Dodatkowo każda przyszła mama powinna wykonywać badania zalecane przez ginekologa podczas kontrolnych wizyt. Pełna diagnostyka pozwala na wychwycenie wad i nieprawidłowości płodu.

Dieta w ciąży po 40.

Dieta każdej przyszłej mamy musi być zbilansowana, różnorodna i pełnowartościowa. Najlepiej postawić na wartościowe źródła dobrych tłuszczów, które są bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe. Sięgaj po warzywa i owoce, ryby, pestki i nasiona, a także oliwę, awokado, jajka czy chude mięso ze sprawdzonego źródła. W diecie powinny się znaleźć także produkty pełnoziarniste. Ogranicz spożywanie słodyczy, słonych przekąsek, żywności typu fast food i soli. Pamiętaj o nawadnianiu organizmu i uzupełnianiu ewentualnych niedoborów suplementami diety, które zaleci Ci lekarz.

   Pytania i odpowiedzi

1. Jakie są wady macierzyństwa po 40.?

Wśród wad macierzyństwa po 40. można wymienić pewne zagrożenia zdrowotne zarówno dla matki, jak i dla dziecka. Ciąża w późniejszym wieku może zwiększać ryzyko wystąpienia niektórych powikłań (np.: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca ciążowa, poród przedwczesny).

2. Jakie są zalety macierzyństwa po 40.?

Kobiety, które decydują się na pierwsze dziecko po 40. roku życia, często są bardziej świadome i dojrzałe emocjonalnie. Mają już ustabilizowaną sytuację życiową, mogą skoncentrować się na macierzyństwie i poświęcić większą uwagę wychowaniu dziecka.

3. Czy ciąża odmładza organizm?

Ciąża nie jest bezpośrednio związana z odmładzaniem organizmu i wiąże się ze sporym wysiłkiem do organizmu. W ciele kobiety zachodzi jednak wiele zmian, za które odpowiadają podwyższone stężenia niektórych hormonów we krwi. Wiele przyszłych mam zauważa, że w ciąży rozkwita – ich skóra nabiera elastyczności, a kondycja włosów i paznokci ulega poprawie.

4. Czy w ciąży po 40. można rodzić naturalnie?

Jeżeli przyszła mama po 40. roku życia jest zdrowa, a ciąża przebiega prawidłowo, nie ma żadnych przeciwwskazań do porodu siłami natury. Cesarskie ciecie wykonywane jest wyłącznie wtedy, gdy są co do tego medyczne wskazania.