Karmienie noworodka w nocy – jak radzić sobie z nocnymi pobudkami?

Czego dowiesz się z artykułu?

• Dlaczego karmienie noworodka w nocy jest tak ważne?
• Jak można sobie ułatwić karmienie noworodka w nocy?
• Które pozycje do karmienia w nocy zapewniają największy komfort i bezpieczeństwo?
• Nocne karmienie mlekiem matki z butelki – co warto wiedzieć?

Co ile karmić noworodka w nocy i dlaczego dziecko się budzi?

W pierwszych miesiącach życia dziecka świeżo upieczeni rodzice doświadczają zwykle każdej nocy kilku pobudek. Noworodek budzi się tak często głównie dlatego, że jego żołądek jest bardzo mały i szybko się opróżnia. Pasaż pokarmu jest wyjątkowo szybki i trwa zaledwie ok. 3-4 godziny¹. Po tym czasie maluszek zaczyna odczuwać głód, o czym daje Wam znać poprzez²: 

• szukanie piersi,
• wysuwanie języka,
• otwieranie buźki,
• głośny płacz.
   

Szacuje się, że pojemność żołądka noworodka to zaledwie 5-10 ml, dlatego częste karmienie jest warunkiem koniecznym, aby zapewnić mu prawidłowe żywienie, a w konsekwencji także zdrowy rozwój. Przez pierwsze cztery tygodnie zaleca się więc karmienie dziecka na żądanie, także w nocy. Przeciętna liczba karmień wynosi wówczas od 8 do 12 w ciągu doby, w tym 1-2 razy w nocy². 

Przyszli rodzice często zastanawiają się, co ile budzi się noworodek w nocy. Najczęściej maluszki same domagają się mleka co 2-3 godziny. Ważne jest, aby w pierwszym miesiącu życia dziecka od rozpoczęcia jednego nocnego posiłku do początku kolejnego nie minęło więcej niż 4 godziny. Jeśli ten czas upłynie, a maluszek nadal śpi, należy go obudzić na karmienie³. Spróbujcie to zrobić bardzo delikatnie – np. poprzez głaskanie po główce lub ciałku, szeptanie do dziecka lub spokojne rozpoczęcie zmiany pieluszki. 

Z biegiem czasu przerwy między karmieniami się wydłużają. Między 6. a 9. miesiącem życia niektóre niemowlęta potrafią już przespać całą noc, choć to nie jest regułą. Każde dziecko ma swoje indywidualne potrzeby związane z żywieniem, ilością snu i pobudkami na karmienie. Jeśli macie jakiekolwiek wątpliwości w wymienionych kwestiach, warto porozmawiać o nich np. z pediatrą lub doradczynią laktacyjną.
 

Stawiacie swoje pierwsze kroki w rodzicielstwie? 

Aby Wam to ułatwić, przygotowaliśmy poradnik dla świeżo upieczonych rodziców! Znajdziecie w nim mnóstwo porad, które przydadzą się w pierwszych dniach z noworodkiem. 

Nocne karmienie pozwala nie tylko zaspokoić głód dziecka. Przystawianie maluszka do piersi jest również istotne dla utrzymania i stymulowania produkcji mleka u mamy, pomaga też zapobiegać zastojom pokarmu. W nocy poziom prolaktyny – hormonu odpowiedzialnego za wytwarzanie mleka – jest najwyższy, co sprzyja efektywnemu karmieniu i laktacji⁴. Dlatego tak ważne jest, by karmić często i reagować na potrzeby maluszka.

Nocne pobudki to też momenty budowania silnej więzi z noworodkiem. Bliskość, dotyk i ciepło opiekuna dają dziecku poczucie bezpieczeństwa i komfortu. Nawet jeśli karmienie piersią w nocy lub budzenie na karmienie wydaje się wyczerpujące, warto pamiętać, że to etap, który z czasem mija.

Karmienie noworodka w nocy – kilka porad dla rodziców

Z nocnymi pobudkami można sobie poradzić, wprowadzając kilka pomocnych i sprawdzonych przez innych rodziców rozwiązań. 

1. Przede wszystkim warto zadbać o spokojne, komfortowe i ciche miejsce do karmienia. Może to być np. łóżko w Waszej sypialni lub pokoik dziecka z wygodnym fotelem do karmienia. Pamiętajcie jednak, aby nie zasypiać z dzieckiem przy piersi lub na rękach, zwłaszcza w pozycji siedzącej – to może być niebezpieczne. 
    
2. W nocy nie włączajcie górnego światła. O wiele lepiej sprawdzi się np. mała nocna lampka z żarówką emitującą ciepłą barwę. Zasłony lub rolety w oknach, które tłumią blaski z ulicy i dają delikatny półmrok w pomieszczeniu, mogą Wam ułatwić ponowne zaśnięcie. 

3. Do nocnego karmienia warto przygotować się… jeszcze przed pójściem spać. Mama może włożyć wygodną koszulę do karmienia (np. zapinaną na guziki lub z magnetycznym zapięciem). Podczas nocnych pobudek (szczególnie zimą) przydadzą się ciepły szlafrok i skarpetki, które zapewnią ciepło i komfort. 
    
4. Kobieta, która karmi piersią, powinna w szczególny sposób dbać o nawodnienie. Zaleca się, aby spożywała w ciągu dnia łącznie od 2,7 do nawet 3 litrów płynów⁵, dlatego dobrym pomysłem będzie postawienie przy łóżku termosu z wodą lub herbatą. Ciepły napój pomoże nawodnić organizm, ukoi zmęczenie i rozgrzeje. 
    
5. Pod ręką warto też mieć wszystko, co pomoże szybko i spokojnie zareagować, gdy dziecko się obudzi (np. pieluszki, ubranka na zmianę, laktator itp.). To małe rzeczy, ale w nocy mogą naprawdę zrobić różnicę.

Bezpieczne karmienie: pozycja do karmienia dziecka w nocy

Jeśli karmicie maluszka w łóżku, dobrze jest zadbać o to, żeby materac był dość twardy, a w pobliżu nie było luźnych poduszek, koców czy innych rzeczy, które mogłyby zasłaniać buzię dziecka. 

W nocy dobrze sprawdzają się różne pozycje do karmienia. Jedną z wygodnych opcji może być pozycja siedząca z podparciem pleców – mama siedzi wygodnie w fotelu lub w łóżku i jest oparta o zagłówek, a dziecko leży na jej ramieniu. 

Jeśli mama jest po cesarskim cięciu, często polecaną pozycją jest tzw. „spod pachy”. Dziecko leży wówczas bokiem, z główką przy piersi, a nóżkami skierowane jest do tyłu. To ułożenie chroni gojącą się bliznę na brzuchu. Aby noworodek miał stabilne ułożenie ciała, można użyć poduszki do karmienia². 

Z kolei pozycja leżąca na boku może być wygodną alternatywą dla mam karmiących w łóżku i korzystających z dostawki. W tej pozycji dziecko leży na boku z buzią zwróconą ku piersi. 

Karmienie mlekiem mamy z butelki

Aby mieć większą elastyczność w organizacji karmień, część mam decyduje się na odciąganie pokarmu. Jeśli wybierzesz taką formę, jedno z odciągań powinno przypaść w porze nocnej – to wspiera utrzymanie laktacji i odpowiada naturalnemu rytmowi produkcji mleka. Aby ułatwić sobie odciąganie mleka z piersi po wybudzeniu, warto przygotować wcześniej laktator, butelkę z wodą i poduszkę do karmienia. Odciąganie pokarmu może być także dużym wsparciem, kiedy laktacja zaczyna się rozkręcać i wystąpi tzw. nawał mleczny – to zupełnie normalne zjawisko, które najczęściej pojawia się między 2. a 4. dobą po porodzie⁶.

Jeśli mama odciąga mleko, nocne karmienia może częściowo przejąć tata. Dzięki temu partnerka będzie mogła po odciągnięciu mleka od razu wrócić do łóżka. Liczba pobudek wówczas maleje, a nieprzerwany sen nieco się wydłuża, co ma ogromne znaczenie dla regeneracji po porodzie.

Jeśli decydujecie się na odciąganie mleka, warto wiedzieć, jak je bezpiecznie przechowywać. Świeży pokarm może stać²: 

• w temp. pokojowej od 4 do 8 godzin,
• w lodówce (+4°C) do 96 godzin,
• w zamrażarce (-20°C) nawet do 6 miesięcy.
   

W nocy możecie skorzystać np. z termotorby, aby wydłużyć świeżość ściągniętego mleka, które może się w niej znajdować do 24 godzin. Ważne jest, aby butelka i elementy laktatora były przed odciąganiem dokładnie wysterylizowane. Pamiętajcie też, że mleka mamy nie powinno się gotować, bo wysoka temperatura niszczy jego cenne właściwości. Najlepiej podgrzewać je w kąpieli wodnej albo w podgrzewaczu do butelek – podczas nocnych karmień warto mieć go pod ręką.

Karmienie noworodka w nocy to ważna część życia maluszka, ale też wyzwanie dla rodziców. Dobrze przygotowane otoczenie i odpowiednie akcesoria mogą sprawić, że pobudki będą spokojniejsze. Pamiętajcie, że już niedługo przyjdzie moment, gdy maluszek prześpi całą noc! Do tego czasu warto pozwolić sobie na chwilę wytchnienia i docenienie wspólnych momentów z dzieckiem, które – mimo trudów – mogą być pełne czułości i bliskości.