Czego dowiesz się z artykułu?
- Dlaczego prawidłowe noszenie niemowlaka jest tak ważne dla jego rozwoju?
- Jak łagodnie i bezpiecznie podnosić niemowlaka?
- Jakie są sprawdzone sposoby odkładania niemowlaka?
- Jak delikatnie obracać dziecko, dbając o jego kręgosłup?
- Jakie są pozycje noszenia, które możesz wypróbować ze swoim niemowlakiem?
Dlaczego prawidłowe noszenie niemowlaka jest takie ważne?
Noszenie noworodka na rękach to jedna z fundamentalnych umiejętności, która z czasem stanie się dla Ciebie całkowicie naturalna. W pierwszych miesiącach życia układ mięśniowo-szkieletowy dziecka jest niesamowicie delikatny, dlatego tak ważne jest, by dbać o niego ze szczególną troską.
Prawidłowe noszenie niemowlaka wspiera rozwój układu ruchu i pomaga dziecku stopniowo zdobywać kontrolę nad swoim ciałem1. Stabilne podtrzymywanie główki i kręgosłupa pozwala maluchowi naturalnie się wzmacniać – dziecko uczy się unosić główkę mimo siły grawitacji i poruszać kończynami w sposób coraz bardziej precyzyjny.
Odpowiednie techniki noszenia wspierają również rozwój układu nerwowego i zwiększają szansę, że maluszek będzie we właściwym czasie osiągał kolejne kamienie milowe w rozwoju1.
Czy wiesz, że…
Prawidłowe noszenie dziecka na rękach lub w chuście sprzyja wzmacnianiu mięśni szyi. Z drugiej strony długotrwałe przebywanie w foteliku samochodowym może być niekorzystne dla kręgosłupa, dlatego też warto ograniczyć ten czas do niezbędnego minimum1.
Jak prawidłowo podnosić niemowlaka?
Prawidłowe podnoszenie niemowlaka jest kluczowe dla jego bezpieczeństwa i rozwoju motorycznego. Kości i więzadła maluszka na tym etapie wciąż się rozwijają, dlatego są niezwykle delikatne. Staraj się więc unikać w początkowym okresie chwytania dziecka za ramiona lub pachy, ponieważ może to w najgorszym wypadku spowodować nawet urazy stawów2.
Obracaj maluszka delikatnie, podtrzymując jego główkę i tułów. Następnie unieś dziecko do pozycji pionowej – to zmniejsza obciążenie układu przedsionkowego i wspiera prawidłowy rozwój motoryczny. Jak wskazują wytyczne, niemowlęta powinny być podnoszone w pozycji bocznej zawsze, gdy jest to możliwe3.
Jak podnieść dziecko leżące na boku – krok po kroku:
Krok 1: Upewnij się, że maluszek leży na boku.
Krok 2: Umieść jedną rękę między udami dziecka, układając ją na brzuchu i klatce piersiowej.
Krok 3: Obróć niemowlę na swoją rękę.
Krok 4: Unieś dziecko do góry.
Krok 5: Ułóż główkę w zgięciu łokcia drugiej ręki5.

Bezpieczne odkładanie niemowlaka
Warto nauczyć się nie tylko podnosić, ale także odkładać dziecko z pozycji bocznej. Ta technika jest najbezpieczniejsza i najdelikatniejsza dla kręgosłupa maluszka. Odpowiednie podejście do odkładania to nie tylko kwestia wygody, ale także skuteczny sposób na ochronę dziecka przed ewentualnymi urazami czy napięciami w delikatnych miejscach, takich jak kręgosłup czy szyja.
Odkładanie niemowlaka krok po kroku
Krok 1: Umieść jedną dłoń pod pupą i dolną częścią pleców dziecka.
Krok 2: Drugą dłoń połóż pod główką i szyją maluszka.
Krok 3: Powoli i delikatnie opuszczaj dziecko, podtrzymując je obiema dłońmi4.
Dlaczego to tak ważne? Główka niemowlaka jest najcięższą częścią ciała i wymaga stałego wsparcia4.
Za każdym razem, kiedy odkładasz dziecko, staraj się robić to na przemian – raz na jeden, raz na drugi bok. Takie postępowanie zapewnia maluszkowi równomierną ilość bodźców sensorycznych z każdej strony ciała, wspiera harmonijny rozwój neurologiczny i zapobiega powstawaniu jednostronnych nawyków ruchowych, takich jak:
- preferowanie jednej strony ciała,
- obracanie główki tylko w lewo lub tylko w prawo,
- używanie głównie jednej rączki4.
Jak obracać dziecko?
Obracanie dziecka to ważny element codziennej pielęgnacji, który buduje jego poczucie bezpieczeństwa.
Obracanie dziecka – jak zrobić to poprawnie?
Jeśli chcesz obrócić dziecko na bok, możesz użyć techniki opisanej poniżej.
Krok 1: Połóż maluszka na plecach na płaskiej powierzchni.
Krok 2: Upewnij się, że ciało jest ułożone symetrycznie – główka na środku, ramionka i nóżki w tej samej odległości od ciała.
Krok 3: Chwyć maluszka za miednicę lub bark (w zależności od tego, co jest wygodniejsze).
Krok 4: Powoli obróć dziecko na bok, dbając o to, by główka cały czas była w linii z tułowiem. Zadbaj o to, aby obie rączki znajdowały się przed klatką piersiową5.
Podczas obracania głowa powinna być zawsze na tej samej wysokości co reszta ciała lub nieco wyżej – unikaj sytuacji, gdy główka jest niżej niż tułów. Jak to zapewnić? Wystarczy podłożyć rękę pod główkę i szyję dziecka, zanim zaczniesz je obracać, lub delikatnie unieść tę część ciała podczas ruchu5.

Techniki noszenia niemowlęcia
Im mniejsze dziecko, tym pozycja jego ciała powinna być bardziej pozioma. W miarę jak maluszek zdobywa kontrolę nad głową i tułowiem (zazwyczaj około 3-4 miesiąca życia), można ustawiać go w coraz wyższych pozycjach, bardziej zbliżonych do siedzenia. Ważne jest, aby szkrab był ułożony symetrycznie i miał swobodę ruchów rąk i nóg6. Przykładowe pozycje opisaliśmy poniżej.
Pozycja fasolki to technika noszenia niemowlęcia w sposób przypominający kształt płodu w łonie mamy. Trzymasz dziecko na wysokości pośladków. Nóżki maluszka zwisają swobodnie w dół, ale są naturalnie zgięte w stawach kolanowych i biodrowych – nie są wyprostowane ani sztywne, lecz mają lekkie, swobodne zgięcie. Tułów maluszka opiera się na Twoim przedramieniu, a główka znajduje się w dole łokciowym – tworzy prostą linię z kręgosłupem, nie jest skręcona ani przechylona na bok6.
Równie popularną techniką noszenia dziecka jest tzw. pozycja tyłem, kiedy niemowlę jest trzymane plecami do Twojego brzucha. Umieść jedną rękę pod pośladkami dziecka, a drugą na klatce piersiowej maluszka, stabilizując jego tułów. Nóżki wiszą swobodnie w lekkim zgięciu i odwiedzeniu w stawach biodrowych. Symetria ciała niemowlęcia jest istotna i możesz ją kontrolować w lustrze. Plecy dziecka powinny być delikatnie zaokrąglone6.
Pozycja na brzuchu (znana też jako technika „na leniwca”) to kolejna metoda noszenia niemowlęcia. Polega ona na ułożeniu dziecka w taki sposób, aby jego brzuszek spoczywał na Twoim przedramieniu, a główka była podtrzymywana w Twojej dłoni. Nogi dziecka mogą zwisać swobodnie, a ręce powinny być blisko ciała, co zapewnia poczucie bezpieczeństwa. Ten sposób trzymania maluszka wspiera rozwój mięśni karku i pleców oraz pomaga w regulacji oddechu i rytmu serca. Ponadto ułożenie dziecka brzuszkiem na ręce opiekuna to dobra pozycja przeciwkolkowa6.

Pierwsze miesiące życia dziecka to czas, w którym każdy gest ma ogromne znaczenie dla jego zdrowia, poczucia bezpieczeństwa i rozwoju. Prawidłowe podnoszenie, noszenie i odkładanie niemowlęcia to wyraz troski, bliskości i uważności. Dzięki odpowiednim technikom możesz zapewnić swojemu maluszkowi wsparcie, a jednocześnie chronić jego delikatny układ mięśniowo-szkieletowy. Z każdym dniem będziesz nabierać większej pewności w opiece, a bliskość i czułość, jakie okazujesz dziecku w tym bezpośrednim kontakcie, są niezwykle ważne. To właśnie w tych codziennych chwilach buduje się fundament Waszej wyjątkowej więzi.
Pytania i odpowiedzi
Czy odkładanie niemowlaka na plecy jest bezpieczne?
Tak, odkładanie niemowlaka na plecy jest wręcz zalecane. Amerykańska Akademia Pediatrii (AAP) wskazuje, że układanie niemowląt do snu w pozycji na plecach jest dla nich najbezpieczniejsze. Rekomendacja ta dotyczy wszystkich dzieci poniżej 1. roku życia, w tym wcześniaków7.
Jak bezpiecznie przenieść niemowlaka ze spacerówki do fotelika samochodowego?
Aby bezpiecznie przenieść niemowlaka ze spacerówki do fotelika samochodowego:
- Rozepnij wszystkie pasy w spacerówce.
- Użyj techniki podnoszenia "przez bok", trzymając dziecko blisko ciała.
- Przenieś niemowlę spokojnie, utrzymując stały kontakt z jego ciałem.
- W foteliku najpierw odpowiednio ułóż maluszka, a dopiero potem zapnij pasy.
Czy noszenie niemowlaka w pionie wpływa na rozwój bioderek?
Tak, sposób noszenia niemowlaka ma wpływ na rozwój jego bioder. Noszenie dziecka w pozycji „żabki” (z szeroko rozstawionymi nogami) wspiera prawidłowy rozwój stawów biodrowych. Zaleca się unikać noszenia dziecka w pozycji, w której nogi zwisają prosto w dół, ponieważ może to niekorzystnie wpłynąć na rozwój stawów biodrowych5.
Źródła:
1 Siddicky S.F., Bumpass D., Krishnan A., Tackett S.A., McCarthy R.E., Mannen E.M. Positioning and baby devices impact infant spinal muscle activity. „Journal of Biomechanics” 2020, t. 104, nr 109741. Online: https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7188598/. Dostęp: 11.09.2025.
2 Cleveland Clinic. Why you shouldn’t pick up or swing a child by the arms. Online: https://health.clevelandclinic.org/why-you-shouldnt-pick-up-or-swing-a-child-by-the-arms. Dostęp: 11.09.2025.
3 Parry S., Ranson P., Tandy S. Positioning and Handling Guideline. Online: https://www.neonatalnetwork.co.uk/nwnodn/wp-content/uploads/2023/11/Positioning-and-Handling-Guideline-2023-Final-1.pdf. Dostęp: 11.09.2025.
4 Kliniczne Centrum Ginekologii, Położnictwa i Neonatologii w Opolu. Opieka okołoporodowa. ABC fizjoterapii niemowląt. Zasady pielęgnacji (ulotka). Online: hhttps://dlarodziny-ginekologia.opole.pl/wp-content/uploads/2020/12/ABC-fizjoterapii-niemowlat_malyplik.pdf. Dostęp: 11.09.2025.
5 MamaFizjoterapeuta. Krok po kroku – jak obrócić dziecko z plecków na brzuszek i odwrotnie. Online: https://mamafizjoterapeuta.pl/2019/04/30/krok-po-kroku-jak-obrocic-dziecko-z-pleckow-na-brzuszek-i-odwrotnie/. Dostęp: 11.09.2025.
6 Podyplomie.pl. Baby handling w gabinecie lekarskim. Online: https://podyplomie.pl/pediatria/31687%2Cbaby-handling-w-gabinecie-lekarskim. Dostęp: 11.09.2025.
7 Sarnecki J. Zapobieganie SIDS – zalecenia AAP. Online: https://www.standardy.pl/newsy/id/141. Dostęp: 11.09.2025.