Dlaczego dziecko nie śpi w nocy i jak pomóc mu się wysypiać?
Potęga wieczornej rutyny
W pierwszych miesiącach życia dziecka jego zwyczaje senne są trudne do przewidzenia, ale prawdopodobnie będzie się ono budzić kilkukrotnie w ciągu nocy. Natomiast kiedy Twój niemowlak ma pół roku, jest już w stanie przesypiać dłuższe okresy.
Z czasem, kiedy dziecko coraz bardziej się rozwija, a liczba jego dziennych aktywności się zwiększa, maluszek jest w stanie wypracować schematy spania. Konsekwencja jest kluczem, jeśli chodzi o układanie się do snu i zasypianie. Stosowanie ustalonych ciągów czynności, zanim zgasisz światło, pomoże Twojemu maluszkowi uzyskać sen dobrej jakości.
Ostatnie badania pokazały, że niemowlęta i małe dzieci, które regularnie się nie wysypiają, mogą również gorzej się odżywiać. W jednym z badań odkryto, że dzieci które spały dobrze (od niemowlęctwa do lat wczesnoszkolnych), jadły więcej porcji pełnoziarnistych produktów i piły mniej słodzonych napoi. Dbanie o to, by maluszek regularnie się wysypiał, jest bardzo ważne.
Czekanie, aż dziecko zaśnie przed położeniem go do łóżeczka, nie jest zbyt dobrym pomysłem. Uważa się, że dzieci kładzione w momencie, gdy są śpiące, mają większe szanse, by nauczyć się samodzielnego zasypiania. Oczywiście może to się nie stać od razu albo nie działać za każdym razem, ale warto sprawdzić to podejście, by zachęcać maluszka do samodzielnego odkrywania, jak się wyciszyć przed snem. Mamy, które stosowały się do tego sposobu przez ostatnie kilka miesięcy, najpewniej już odczuwają korzyści z tego, że ich dziecko samo zasypia. Ale jeśli to jest dla Was nowość – nadal masz czas, żeby pomóc swojemu dziecku dobrze wypocząć w nocy.
Sen a wzrost
Eksperci zgadzają się, że dobry jakościowo sen ma związek ze zdrowym rozwojem – fizycznym, umysłowym i emocjonalnym. W jednym z ostatnich badań porównano schematy snu dwóch grup niemowlaków. Rodzice jednej grupy otrzymali tylko podstawowe instrukcje na temat snu i bezpieczeństwa w łóżeczku. Rodzicie w drugiej grupie zostali dodatkowo nauczeni technik „odpowiedzialnego rodzicielstwa” w odniesieniu do snu. Obejmowały one:
- sposoby na ukojenie dziecka, które jest marudne, ale nie głodne, zamiast karmienia go,
- sprawdzanie, czy marudzenie było spowodowane głodem, czy zmęczeniem,
- przestrzeganie wieczornej rutyny, która nie kończy się karmieniem przed snem,
- trening wczesnego chodzenia spać,
- dawanie dzieciom czasu, żeby się same wyciszyły, kiedy już zostały położone na noc, lub obudziły się w nocy.
Badanie wykazało, że dzieci, których rodzice używali powyższych technik, miały większe szanse na:
- pójście spać wcześniej,
- samodzielne uspokojenie się przed zaśnięciem,
- spanie dłużej w nocy.
„To badanie pokazuje pozytywny wpływ zachowania rodziców na sen ich dzieci” – wyjaśnia dr Anne Dattilo, zastępca dyrektora nauk żywienia w Nestlé Infant Nutrition. „Kiedy rodzice stosują się do technik responsywnego rodzicielstwa, ich dzieci wykazują poprawę w schematach spania oraz w długości snu w nocy. Dodatkowo badanie wykazało zależność pomiędzy snem małego dziecka a zdrowym wzrostem, dlatego rodzice powinni rozumieć, że schematy spania, które wypracują ze swoim niemowlęciem dziś, mogą mieć długotrwałe efekty zdrowotne”.
Czemu dziecko nie śpi w nocy? Marudne niemowlę to nie zawsze głodne niemowlę
Jeśli Twój dzidziuś budzi się w nocy, możesz założyć, że jest głodny. Jednak to nie zawsze tak działa. Dzieci budzą się w nocy z różnych powodów – mogą być ogólnie niespokojne, mieć pełną pieluchę albo usłyszały jakiś hałas. Jeśli mają ok. 7-8 miesięcy, mogą odczuwać niepokój spowodowany separacją od rodziców. Jest to całkowicie normalne – Wasze dziecko musi po prostu wiedzieć, że w razie czego jesteście dla niego dostępni.
Niektórzy rodzice wierzą, że dzieci karmione butelką lepiej przesypiają noc, ale badania wskazują, że budzą się one tak samo często jak dzieci karmione piersią. Badania wykazały, że dzieci matek, które używają jedzenia do uspokojenia, nawet kiedy niemowlęta nie pokazują oznak głodu, są grubsze. Dr Dattilo powtarza, że „wybieranie metod na wyciszenie dziecka, które nie uwzględniają karmienia (jeśli Twoje dziecko nie jest głodne), pomaga ograniczyć ryzyko nadwagi”.
Źródła
Brown A, Harries V. Infant sleep and night feeding patterns during later infancy: association with breastfeeding frequency, daytime complementary food intake, and infant weight. Breastfeed Med 2015; 10(5):246-52.
Cespedes EM, Hu FB, Redline S et al. Chronic insufficient sleep and diet quality: Contributors to childhood obesity. Obesity (Silver Spring) 2016; 24(1): 184-90. doi:10.1002/oby.21196.
Mindell JA, Li AM, Sadeh A et al. Bedtime routines for young children: a dose-dependent association with sleep outcomes. Sleep 2015; 38(5):717-22.
Paul IM, Savage JS, Anzman-Frasca S et al. INSIGHT responsive parenting intervention and infant sleep. Pediatrics 2016; 138(1): e20160762.
Sadeh A, Mindell JA, Luedtke K et al. Sleep and sleep ecology in the first 3 years: a webbased study. J Sleep Res 2009; 18(1):60-73.
Savage JS, Birch LL, Marini M et al. Effect of the INSIGHT responsive parenting intervention on rapid weight gain and overweight status at age 1 year: A randomized clinical trial. JAMA Pediatr 2016; 170(8):742-9. doi:10.1001/jamapediatrics.2016.0445.
Stifter CA, Anzman-Frasca S, Birch LL et al. Parent use of food to soothe infant/toddler distress and child weight status. An exploratory study. Appetite 2011; 57(3):693-9.