Dlaczego dziecko nie śpi w nocy i jak pomóc mu się wysypiać?

Czemu niemowlę nie śpi w nocy? Marudne dziecko to nie zawsze głodne dziecko

Jeśli Twoje dziecko nie śpi w nocy, możesz założyć, że jest głodne. Jednak to nie zawsze tak działa. Dzieci budzą się w nocy z różnych powodów – mogą być ogólnie niespokojne, mieć pełną pieluchę albo usłyszały jakiś hałas. Jeśli mają ok. 7-8 miesięcy, mogą odczuwać niepokój spowodowany separacją od rodziców. Jest to całkowicie normalne – Wasze dziecko musi po prostu wiedzieć, że w razie czego jesteście dla niego dostępni.

Niektórzy rodzice wierzą, że dzieci karmione butelką lepiej przesypiają noc, ale badania wskazują, że budzą się one tak samo często jak dzieci karmione piersią. Badania wykazały, że dzieci matek, które używają jedzenia do uspokojenia, nawet kiedy niemowlęta nie pokazują oznak głodu, są grubsze. Dr Dattilo powtarza, że „wybieranie metod na wyciszenie dziecka, które nie uwzględniają karmienia (jeśli Twoje dziecko nie jest głodne), pomaga ograniczyć ryzyko nadwagi”.

Brak snu niemowlaka a wieczorna rutyna

W pierwszych miesiącach życia dziecka jego zwyczaje senne są trudne do przewidzenia, ale prawdopodobnie będzie się ono budzić kilkukrotnie w ciągu nocy. Natomiast kiedy Twój niemowlak ma pół roku, jest już w stanie przesypiać dłuższe okresy.

Z czasem, kiedy dziecko coraz bardziej się rozwija, a liczba jego dziennych aktywności się zwiększa, maluszek jest w stanie wypracować schematy spania. Konsekwencja jest kluczem, jeśli chodzi o układanie się do snu i zasypianie. Stosowanie ustalonych ciągów czynności, zanim zgasisz światło, pomoże Twojemu maluszkowi uzyskać sen dobrej jakości i raz na zawsze pożegnacie się z problemem, że dziecko nie śpi w nocy.

Prawidłowa dieta a niespanie dziecka w nocy

Ostatnie badania pokazały, że niemowlęta i małe dzieci, które regularnie się nie wysypiają, mogą również gorzej się odżywiać. W jednym z badań odkryto, że dzieci które spały dobrze (od niemowlęctwa do lat wczesnoszkolnych), jadły więcej porcji pełnoziarnistych produktów i piły mniej słodzonych napoi. Dbanie o to, by maluszek regularnie się wysypiał, jest więc bardzo ważne.

Sposób na brak snu niemowlaka w nocy

Czekanie, aż dziecko zaśnie przed położeniem go do łóżeczka, nie jest zbyt dobrym pomysłem. Uważa się, że dzieci kładzione w momencie, gdy są śpiące, mają większe szanse, by nauczyć się samodzielnego zasypiania. Oczywiście może to się nie stać od razu albo nie działać za każdym razem, ale warto sprawdzić to podejście, by zachęcać maluszka do samodzielnego odkrywania, jak się wyciszyć przed snem. Mamy, które stosowały się do tego sposobu przez ostatnie kilka miesięcy, najpewniej już odczuwają korzyści z tego, że ich dziecko samo zasypia. Ale jeśli to jest dla Was nowość – nadal masz czas, żeby pomóc swojemu dziecku dobrze wypocząć w nocy.

Brudna pielucha przyczyną braku snu u dziecka

Jedną z przyczyn, dla których niemowlę nie śpi w nocy, może też być… po prostu brudna pieluszka! Zdarza się to szczególnie w wypadku noworodków, które wypróżniają się nawet kilkanaście razy na dobę i muszą być często przewijane. Jego skóra jest dodatkowo bardzo delikatna, dlatego może dość łatwo dojść do odparzenia. Dlatego jeśli Twoje niemowlę nie śpi w nocy, upewnij się, czy na pewno nie jest to spowodowane pełną pieluchą lub podrażnieniem na skórze. 

Ząbkowanie u dziecka a brak snu

Częstą przyczyną tego, że dziecko nie śpi w nocy, jest ząbkowanie. Wyrzynające się ząbki mogą bowiem powodować u maluszka swędzenie dziąseł, a nawet ich ból. Wywołuje to u dziecka dyskomfort, który może przeszkadzać mu w zasypianiu lub powodować niespokojny sen. Problem ten powinien przejść, gdy skończy się wyrzynanie ząbków. Do tego czasu dobrze jest przynieść maluszkowi ulgę – przeczytaj, jakie polecamy Ci sposoby na ząbkowanie. 

Regresja snu a brak snu u niemowlaka

Szczególnym przypadkiem, gdy dziecko nie śpi w nocy, jest tzw. regresja snu (lub regres). Jest to zjawisko, kiedy maluszek, który dotychczas dobrze i spokojnie spał, nagle zaczyna mieć z tym problemy. Zazwyczaj zdarza się to w okolicach kroków milowych – czyli skoków rozwojowych, kiedy to dziecko w intensywnym tempie zdobywa nowe umiejętności i zalicza rozwój motoryczny. 

Taka regresja snu, kiedy niemowlę nie śpi w nocy, trwa zwykle do kilku tygodni. Gdy jednak minie, może się okazać, że Twój maluszek zmienił swój rytm snu. To wpływ właśnie skoku rozwojowego i nie należy się tym przejmować – tylko dostosować do nowych potrzeb dziecka. 

Sposób na brak snu niemowlaka w nocy

Czekanie, aż dziecko zaśnie przed położeniem go do łóżeczka, nie jest zbyt dobrym pomysłem. Uważa się, że dzieci kładzione w momencie, gdy są śpiące, mają większe szanse, by nauczyć się samodzielnego zasypiania. Oczywiście może to się nie stać od razu albo nie działać za każdym razem, ale warto sprawdzić to podejście, by zachęcać maluszka do samodzielnego odkrywania, jak się wyciszyć przed snem. Mamy, które stosowały się do tego sposobu przez ostatnie kilka miesięcy, najpewniej już odczuwają korzyści z tego, że ich dziecko samo zasypia. Ale jeśli to jest dla Was nowość – nadal masz czas, żeby pomóc swojemu dziecku dobrze wypocząć w nocy.

Wpływ braku snu u dziecka a wzrost

Eksperci zgadzają się, że dobry jakościowo sen ma związek ze zdrowym rozwojem – fizycznym, umysłowym i emocjonalnym. W jednym z ostatnich badań porównano schematy snu dwóch grup niemowlaków. Rodzice jednej grupy otrzymali tylko podstawowe instrukcje na temat snu i bezpieczeństwa w łóżeczku. Rodzicie w drugiej grupie zostali dodatkowo nauczeni technik „odpowiedzialnego rodzicielstwa” w odniesieniu do snu. Obejmowały one:

• sposoby na ukojenie dziecka, które jest marudne, ale nie głodne, zamiast karmienia go,
• sprawdzanie, czy marudzenie było spowodowane głodem, czy zmęczeniem,
• przestrzeganie wieczornej rutyny, która nie kończy się karmieniem przed snem,
• trening wczesnego chodzenia spać,
• dawanie dzieciom czasu, żeby się same wyciszyły, kiedy już zostały położone na noc, lub obudziły się w nocy.

Badanie wykazało, że dzieci, których rodzice używali powyższych technik, miały większe szanse na:

• pójście spać wcześniej,
• samodzielne uspokojenie się przed zaśnięciem,
• spanie dłużej w nocy.

 „To badanie pokazuje pozytywny wpływ zachowania rodziców na sen ich dzieci” – wyjaśnia dr Anne Dattilo, zastępca dyrektora nauk żywienia w Nestlé Infant Nutrition. „Kiedy rodzice stosują się do technik responsywnego rodzicielstwa, ich dzieci wykazują poprawę w schematach spania oraz w długości snu w nocy. Dodatkowo badanie wykazało zależność pomiędzy snem małego dziecka a zdrowym wzrostem, dlatego rodzice powinni rozumieć, że schematy spania, które wypracują ze swoim niemowlęciem dziś, mogą mieć długotrwałe efekty zdrowotne”.

Co zrobić, gdy niemowlę nie śpi w nocy?

Kiedy dziecko nie śpi w nocy, warto przede wszystkim spróbować ustalić, jakie są tego przyczyny. Zastanów się, czy dbacie o wspomnianą odpowiednią rutynę usypiania i harmonogram dnia. Wyrabiajcie w dziecku nawyk, że istnieje pewna stała pora spania i zasadniczo nie ma od tego odstępstwa. 

Jeśli wiesz, że pilnujecie rutyny, rozważ, jakie są inne możliwe powody tego, że niemowlę nie śpi w nocy – omówiliśmy je w tym artykule. Gdy np. maluszek może być głodny, musisz przemyśleć pory karmienia, aby lepiej odpowiadały na jego potrzeby. Jeżeli ząbkuje, możesz zrobić mu przed snem masaż dziąsełek lub podać schłodzony gryzak – i tak dalej. Jeśli żadna z metod nie działa, warto skonsultować się z lekarzem pediatrą. Pomoże on ustalić, czy nie ma jakichś medycznych powodów, dla których dziecko nie śpi w nocy. 

Pytania i odpowiedzi

1. Czy głód może być przyczyną braku snu u dziecka?

   Tak, głód bywa przyczyną tego, że dziecko nie śpi w nocy. Nie jest to jednak jedyny możliwy powód takiego stanu rzeczy. Warto więc szerzej przeanalizować sytuację, by ustalić, dlaczego niemowlę nie śpi w nocy w tym konkretnym przypadku. 
    

2. Czy usypianie za dnia może powodować brak snu u niemowlaka?

   Tak, może się tak zdarzyć. Należy więc stworzyć maluszkowi taki harmonogram dnia, by wieczorem był on już zmęczony i śpiący. Oznacza to, że powinien mieć zapewnionych dużo aktywności oraz mieć w ciągu dnia taką ilość drzemki, która nie zaburzy wieczornego zasypiania. 
    

3. Czy układ pokarmowy może mieć wpływ na brak snu u niemowlaka?

   Jeśli dziecko nie śpi w nocy, może to wynikać także z pewnych dolegliwości trawiennych. Ma to zwykle związek z faktem, że maluszek od niedawna jest na świecie i jego układ pokarmowy jest jeszcze niedojrzały. Bywa, że w związku z tym cierpi np. na ulewanie bądź refluks czy też kolki. Jeśli podejrzewasz, że Twoje niemowlę nie śpi w nocy z powodu tego typu dolegliwości, skonsultuj się z lekarzem, który rozwieje wątpliwości.